Wideoszkolenie: Kontrola z RIO - odpady komunalne

W programie m.in., wybrane zagadnienia:

• Co dokładnie będzie kontrolowane w księgowości, jakie dokumenty?
• Jak wygląda kontrolowanie przez RIO poprawności złożonych deklaracji i zgromadzonej dokumentacji?
• Czy RIO kontroluje ściągalność tytułów wykonawczych?
• W jaki sposób RIO kontroluje terminowość wpłat oraz wystawiania upomnień?
• Kontrola umów zawieranych z przedsiębiorstwami odbierającymi odpady
• Kto jest zobowiązany do złożenia deklaracji zerowej w przypadku zgonu osoby mieszkającej samotnie?
• Jak należy prowadzić księgowanie wpłat i nadpłat, jak dokumentować dowody wpłat?

Szczegółowy program szkolenia:

Pytania uczestników, na jakie udzieliliśmy odpowiedzi podczas ostatniego szkolenia:

• Podatnik nie reguluje opłaty śmieciowej. Po wysłaniu tytułu wykonawczego do urzędu skarbowego otrzymaliśmy informację, że osoba nie ma majątku ani źródła dochodu, z których możliwe byłoby wyegzekwowanie środków pieniężnych, przewyższających koszty egzekucyjne. Jak w takiej sytuacji ściągnąć opłatę?
• Podatnik nie płacił zobowiązań od kilku lat i zmarł. Na zaległości wystawione zostały tytuły wykonawcze, US umorzył postępowanie egzekucyjne. Co zrobić w takim przypadku?
• Czy przy zgonie właściciela odpisujemy od daty zaistnienia zmiany, czy z końcem miesiąca?
• Złożono pierwszą deklarację o wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Na podstawie danych z geodezji ustalono, że wnioskodawca nie jest właścicielem nieruchomości, a nieruchomość ma charakter handlowo-usługowy. Wysłaliśmy wezwanie do wyjaśnień, po czym wnioskodawca dostarczył tylko akt notarialny. Czy musimy wszcząć postępowanie, czy czekać na utworzenie wpisu w KW informującego, że wnioskodawca stał się właścicielem? Czy czekać aż w ewidencji gruntów nieruchomość zostanie przekształcona na mieszkalną? Czy wydać decyzję odmowną?
• Właściciel nieruchomości sprzedał nieruchomość i wyprowadził się, nie informując o tym gminy. W jaki sposób powinno zostać wygaszone zobowiązanie z tytułu opłaty za gospodarowanie? Czy były właściciel może złożyć deklaracje wygaszającą z datą faktycznego wyprowadzenia się? Czy organ powinien wydać decyzję?
• Czy kontrola RIO sprawdza ściągalność tytułów? Jak wygląda kontrola egzekucji?
• Czy dwóch współwłaścicieli nieruchomości może złożyć dwie odrębne deklaracje śmieciowe, jeżeli mają dwa odrębne gospodarstwa domowe, ale nie mają wydzielonych lokali w jednym budynku mieszkalnym?
• Co zrobić, jeżeli na nieruchomości nie mieszka nikt od 5 lat, ponieważ zmienił adres zamieszkania i nie złożył deklaracji zerowej?
• Jeśli osoba, na którą była deklaracja śmieciowa zmarła 1.07.2022, a członek rodziny przyszedł 11.01.2023, to czy odpisać ją od śmieci? Czy można cofnąć odliczenie do lipca?
• Pierwsza deklaracja złożona przez Kowalskiego. Zmiany deklaracji dokonała żona Kowalskiego w połowie kwartału. Co w przypadku, gdy powstało w tym kwartale zadłużenie? Kto odpowiada za powstały dług? Na kogo wystawić upomnienie i tytuł wykonawczy?
• Czy praca za granicą zwalnia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi? Jak możemy zweryfikować to, czy podatnik przebywa tam na stałe, czy wraca na tydzień do Polski, gdyż pracuje jako kierowca TIR-a? Czy wystarczy samo oświadczenie podatnika?
• Czy w przypadku sprzedaży nieruchomości poprzedni właściciel jest zobowiązany do złożenia deklaracji zerowej lub oświadczenia, że nieruchomość została sprzedana? Czy organ podatkowy może dokonać odpisu z urzędu z datą sprzedaży zgodną z aktem notarialnym, jeśli są przypadki, że poprzedni właściciele po sprzedaży nieruchomości mieszkają na niej jeszcze przez kilka miesięcy?
• Zgodnie z uchwałą rady miasta opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczana jest na osobę na miesiąc. Czy w decyzji określającej wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi we wspólnocie mieszkaniowej możemy naliczyć opłatę na podstawie szacunków, czyli średniego miesięcznego zużycia wody na osobę w gospodarstwie domowym w przypadku, gdy w mieszkaniu nie ma zgłoszonych osób zamieszkałych, właściciel złożył oświadczenie, że nikt nie mieszka, zaś sąsiedzi wezwani na świadków twierdzą, że nie interesują się, czy ktoś mieszka obok nich? Ze średniego zużycia wody z ostatnich 2 lat wynika, że mogą przebywać 2 osoby, a właściciel tłumaczy to trwającym remontem mieszkania. Czy możemy przyjąć takie oświadczenie, jeśli roczne zużycie wody to ponad 130 m3?
• Co z dziećmi, które przebywają w internacie i przyjeżdżają na weekendy do domu? Czy powinno się liczyć je do opłaty śmieciowej? Czy można zmniejszyć liczbę osób? Co w przypadku ośrodka szkolno-wychowawczego, gdzie wychowankowie nie wracają na weekend?
• Czy pobyt dziecka w internacie zlokalizowanym na terenie innej gminy uprawnia właściciela nieruchomości do złożenia deklaracji zmniejszającej?
• Co zrobić, gdy mieszkaniec na złożonej deklaracji napisał IV kwartał, a w uzasadnieniu zaistniałych zmian nie napisał nic?
• Podatnik zmarł, a współwłaściciel nieruchomości wyjechał za granicę i nie zamierza wracać. Kto ma uregulować zaległości?
• Zmarł jedyny właściciel nieruchomości. Na nieruchomości zamieszkują inni mieszkańcy. Kto po śmierci właściciela może złożyć deklarację?
• Deklaracja złożona w 2019 roku, jak się okazuje, nie na właściciela. Wystawiony TW, US umorzył całe postępowanie ze względu na brak dochodów. Osoba ta nie jest zameldowana pod wskazanym adresem, obecnie przebywa w areszcie śledczym. Został wezwany właściciel nieruchomości i chce złożyć deklarację na siebie od 2019. Co zrobić z zaległościami tej pierwszej osoby?
• Jak przebiega kontrola z RIO dot. gospodarki odpadami komunalnymi?
• Najemca nieruchomości złożył deklarację o wysokości opłaty za gosp. odpadami. Nie reguluje płatności, zostały wystawione upomnienia i tytuły wykonawcze. Brak jakichkolwiek wpłat z urzędu skarbowego czy też od podatnika. Nie ma księgi wieczystej do wpisania hipoteki. Co wierzyciel może jeszcze zrobić, aby nie doprowadzić do przedawnienia ciągle rosnących zaległości?
• Czy z urzędu gmina może zamknąć deklarację mieszkańca, który nie przebywa na terenie gminy, a zadłużenie rośnie?
• Deklaracja została złożona przez współwłaścicieli nieruchomości. Jeden z nich przez ePUAP napisał oświadczenie, że od lipca br. nieruchomość jest niezamieszkała. Czy to wystarczy do ustania obowiązku ponoszenia opłaty?
• Właścicielka nieruchomości nie segreguje odpadów. Firma odbiera odpady zgodnie z harmonogramem i informuje gminę zawiadomieniem, że odebrała odpady zmieszane. Wystawiliśmy już 2 decyzje o opłacie podwyższonej, ale podatniczka nadal nie segreguje i płaci podwyższoną opłatę. Co można zrobić, żeby w nieskończoność nie wystawiać decyzji o opłacie podwyższonej?
• Co dzieje się z długami osoby zmarłej, która nie zapłaciła należności i nie ma spadkobiercy?
• Czy Tauron ma obowiązek udzielenia organowi gminy informacji o zużyciu energii w trakcie postępowania?
• Czy można przeksięgować nadpłatę z zamkniętego konta zmarłego podatnika na inne?

1. W jaki sposób powinny być składane deklaracje w przypadku kilku właścicieli zgodnie z wytycznymi RIO? Jak poprawnie złożyć deklarację w przypadku nieruchomości mieszanych? Jak egzekwować składanie deklaracji?

• Jak poprawnie określić tytuł posiadania własności w deklaracjach (rodzaje własności i użytkowania)?
• Kto jest zobowiązany do złożenia deklaracji w przypadku nieruchomości, która ma kilku właścicieli?
• Jak powinna wyglądać dokumentacja potwierdzająca, że pozostali właściciele nieruchomości nie muszą składać deklaracji, jeżeli jest więcej niż jeden właściciel?
• W przypadku, gdy jest więcej niż 1 właściciel danej nieruchomości, a tylko jeden z nich składa deklarację – jak powinna wyglądać dokumentacja potwierdzająca, że pozostali właściciele nieruchomości nie muszą składać już deklaracji?
• Co w sytuacji, gdy w gminie dopuszczone jest składanie deklaracji częściowych, tj. kilka gospodarstw domowych pod jednym adresem?
• Czy dwóch współwłaścicieli nieruchomości może złożyć dwie odrębne deklaracje śmieciowe, jeżeli mają dwa odrębne gospodarstwa domowe, ale nie mają wydzielonych lokali w jednym budynku mieszkalnym?
• PRZYKŁAD: jak złożyć deklarację, jeśli właściciel zgłasza, że mieszkały osoby z Ukrainy od 2 marca do czerwca tego roku? Czy trzeba zrobić przypis od kwietnia jako zmiana gminy, ale jaki odpis, skoro mamy już wrzesień?
• PRZYKŁAD: właściciel posiada dom z kilkoma lokalami, ale nie złożył dotychczas żadnej deklaracji, bo deklaracje składają najemcy na podstawie umowy. W dwóch lokalach umieścił osoby z Ukrainy, które przebywały w jednym lokalu od 5 czerwca do 27 czerwca, kolejne osoby od 2 lipca do 20 lipca, a w drugim lokalu inna rodzina od 2 marca do 15 maja. Czy w takiej sytuacji powstanie za nich opłata, jeżeli nie została złożona żadna deklaracja przez właściciela?
• Czy w nieruchomościach mieszanych, w których w części zamieszkują mieszkańcy, a w części prowadzona jest działalność gospodarcza, właściciele mogą podpisywać indywidualne umowy z firmą wywozową w zakresie odpadów, powstałych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą?
• Jak powinna wyglądać dokumentacja w przypadku nieruchomości niezamieszkałych - czy wystarczy samo oświadczenie, że taka nieruchomość jest niezamieszkała, czy potrzebne są jakieś dodatkowe dokumenty?
• Jak traktować domek letniskowy - w sytuacji, gdy osoba mieszka przez pół roku w jednym domu, a przez pół w drugim, to czy któryś z nich można traktować jako domek letniskowy?
• Gdy podatnik oświadczy w deklaracji, że odpady będzie zbierał w sposób nieselektywny, to na podstawie tej deklaracji należy zrobić wymiar (przypis) czy przeprowadzić postępowanie?
• Czy na deklaracji śmieciowej powinien być zapis o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia?
• Czy oświadczenie sołtysa o liczbie mieszkańców wsi można traktować jako dokument przy sprawdzaniu poprawności składanych deklaracji?
• Jakie decyzje administracyjne należy wydać odnośnie przymuszenia do złożenia deklaracji osoby, która pomimo wezwania do złożenia deklaracji nie zrobiła tego?

2. Jak poprawnie naliczać opłatę, tak aby RIO nie miało zastrzeżeń? Jak określać liczbę dni przy zmianie miesiąca? Jak wyliczyć opłatę w przypadku ogródków działkowych lub domków letniskowych?

• Czy zobowiązanie bieżące w świetle przepisu art. 6i. ust 1. pkt 1 - obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powstaje: w przypadku nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy – za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec?
• Czy należność bieżąca dotyczy tylko bieżącego miesiąca?
• Ile dni można określić jako część miesiąca przy zmianie zamieszkania między gminami? Czy naliczamy za miesiąc wrzesień, jeżeli ktoś przeprowadzi się 2 września?
• PRZYKŁAD: za jakie miesiące należy naliczyć opłatę za uchodźców przybywających z Ukrainy w przypadku, gdy zamieszkiwali w Polsce w okresie od 28 maja do 3 lipca 2022r.? Co w przypadku, gdy mieszkali 5 dni i przenieśli się do innego miasta? Czy wtedy też naliczamy opłatę za cały miesiąc?
• Czy prawo do ulgi dla rodzin wielodzietnych przysługuje wszystkim jej członkom w przypadku, gdy jedno z dzieci mieszkających z rodzicami ma skończone więcej niż 26 lat? Czy powinno się brać pod uwagę art. 2a i 2b Ustawy KDR?
• Czy w decyzji określającej wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi możemy naliczyć opłatę na podstawie szacunków średniego miesięcznego zużycia wody na osobę w gospodarstwie domowym, w przypadku gdy złożył oświadczenie, że nie mieszka lub nie złożył żadnego oświadczenia albo organ podatkowy ma podejrzenie na podstawie zużycia wody, że może mieszkać więcej osób niż zostało zadeklarowane?
• Jeśli opłata za odpady komunalne naliczana jest według zużycia wody za rok ubiegły, np. w tym roku 2022 wykazujemy zużycie wody za rok 2021. Czy jest możliwość korygowania naliczenia na podstawie faktur tegorocznych?
• PRZYKŁAD: zgodnie z uchwałą rady miasta opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczana jest na osobę na miesiąc. Czy w decyzji określającej wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi we wspólnocie mieszkaniowej możemy naliczyć opłatę na podstawie szacunków, czyli średniego miesięcznego zużycia wody na osobę w gospodarstwie domowym w przypadku, gdy w mieszkaniu nie ma zgłoszonych osób zamieszkałych, właściciel złożył oświadczenie, że nikt nie mieszka, zaś sąsiedzi wezwani na świadków twierdzą, że nie interesują się, czy ktoś mieszka obok nich? Ze średniego zużycia wody z ostatnich 2 lat wynika, że mogą przebywać 2 osoby, a właściciel tłumaczy to trwającym remontem mieszkania. Czy możemy przyjąć takie oświadczenie, jeśli roczne zużycie wody to ponad 130 m3?
• Jak poprawnie naliczać opłaty w przypadku ogrodów działkowych?
• Jak poprawnie naliczać opłaty w przypadku nieruchomości letniskowych?
• W jakich przypadkach możliwe jest rozłożenie opłaty śmieciowej na raty?
• Co zrobić w sytuacji, gdy należności za odpady opłaca inna osoba niż zobowiązana do tego w deklaracji – w jakich przypadkach można zaksięgować taką wpłatę, jak uniknąć problemów przy kontroli?

3. Kiedy według RIO należy dokonać korekty deklaracji, a kiedy należy złożyć nową deklarację? Czy można złożyć deklarację zmniejszającą w przypadku studentów, kierowców zawodowych lub osób pracujących za granicą?

• Co w przypadku zmiany właściciela, który jest wpisany w deklaracji - czy należy złożyć deklarację zerową i nową deklarację z nowym właścicielem, czy wystarczy dokonać zmiany w deklaracji?
• Jeżeli była zmiana stawki, to podatnik ma obowiązek złożenia nowej deklaracji?
• Jeżeli pierwszą deklarację złożyło dwóch współwłaścicieli, to czy nową deklarację, zmieniającą liczbę mieszkańców też muszą złożyć obydwaj, czy wystarczy, że złoży tylko jeden z nich?
• Czy można dokonać jednocześnie zwiększenia i zmniejszenia za okres wsteczny (kwiecień - wrzesień 2022) jako korektę deklaracji z przepisu art. 81 par 1 o.p.?
• Czy odnosząc się do przepisu art. 6 m ust. 5 pkt. 1 w przypadku, gdy przychodzi właściciel nieruchomości, na której 1.01.2023 r. zmarł mieszkaniec, możemy zmienić deklarację tylko do 1.07.2023r.? Czy po upływie pół roku można dokonać zmiany tylko na bieżąco, czy 6 miesięcy wstecz od daty przyjścia do urzędu?
• Podatnik chce zmniejszyć liczbę osób w danej nieruchomości, za które będzie uiszczać opłatę. Sytuacja dotyczy wyjazdu członka rodziny za granicę, studenta na studia w innym mieście, wyprowadzki do innej gminy. Czy jest on zobowiązany do przedstawienia dokumentów poświadczających tę sytuację? Czy wystarczy samo złożenie deklaracji zmieniającej?
• Czy praca za granicą zwalnia z opłaty, jeżeli osoba wraca do miejsca zamieszkania na tydzień w każdym miesiącu?
• PRZYKŁAD: właściciel nieruchomości wyjechał i nie złożył deklaracji zerowej. Było to w 2018 roku. Obecnie jest nieuchwytny, a opłata cały czas nalicza się za 4 osoby. Odbyła się rozmowa telefoniczna z właścicielem o obowiązku stawienia się w gminie i złożenia deklaracji, co nie nastąpiło do dzisiaj. Co należy zrobić?
• Czy praca za granicą zwalnia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi? Jak możemy zweryfikować to, czy podatnik przebywa tam na stałe, czy wraca na tydzień do Polski, gdyż pracuje jako kierowca TIR-a? Czy wystarczy samo oświadczenie podatnika?
• Co z dziećmi, które przebywają w internacie i przyjeżdżają na weekendy do domu? Czy powinno się liczyć je do opłaty śmieciowej? Czy można zmniejszyć liczbę osób? Co w przypadku ośrodka szkolno-wychowawczego, gdzie wychowankowie nie wracają na weekend?
• PRZYKŁAD: załóżmy, że dzieci uczęszczają do szkoły poza miejscem zamieszkania, przebywają np. w internacie. W domu pojawiają się na weekend, co tydzień lub dwa. Czy mamy podstawę do tego, żeby zgodnie z przepisami przyjąć deklarację zmniejszającą?
• Czy pobyt dziecka w internacie zlokalizowanego na terenie innej gminy uprawnia właściciela nieruchomości do złożenia deklaracji zmniejszającej?
• Czy przy zmianie liczby mieszkańców w deklaracji niezbędne są dodatkowe wyjaśnienia?
• Co zrobić, gdy mieszkaniec na złożonej deklaracji napisał IV kwartał, a w uzasadnieniu zaistniałych zmian nie napisał nic?

4. W jakich sytuacjach możliwe jest zawieszenie lub wygaszenie konta?

• Właściciel nieruchomości sprzedał nieruchomość i wyprowadził się, nie informując o tym gminy. W jaki sposób powinno zostać wygaszone zobowiązanie z tytułu opłaty za gospodarowanie? Czy były właściciel może złożyć deklarację wygaszającą z datą faktycznego wyprowadzenia się? Czy organ powinien wydać decyzję?
• Czy w przypadku sprzedaży nieruchomości poprzedni właściciel jest zobowiązany do złożenia deklaracji zerowej lub oświadczenia, że nieruchomość została sprzedana? Czy organ podatkowy może dokonać odpisu z urzędu z datą sprzedaży zgodną z aktem notarialnym, jeśli są przypadki, że poprzedni właściciele po sprzedaży nieruchomości mieszkają na niej jeszcze przez kilka miesięcy?
• Co zrobić, jeżeli na nieruchomości nie mieszka nikt od 5 lat, ponieważ zmienił adres zamieszkania i nie złożył deklaracji zerowej?
• Deklaracja została złożona przez współwłaścicieli nieruchomości. Jeden z nich przez e-PUAP napisał oświadczenie, że od lipca br. nieruchomość jest niezamieszkała. Czy to wystarczy do ustania obowiązku ponoszenia opłaty?
• PRZYKŁAD: na daną nieruchomość złożonych było kilka deklaracji przez kolejnych najemców, którzy wyprowadzali się bez złożenia tzw. deklaracji zerowej. Ciągle naliczane są opłaty. Nie ma kontaktu z tymi osobami, jednak posiadamy wiedzę, że na pewno nie zamieszkują tej nieruchomości. Czy jest podstawa, aby zaprzestać naliczania opłat?
• Co robić w przypadku, gdy ktoś wyjedzie za granicę i nie złoży deklaracji - czy naliczać opłaty mimo braku odpadów, czy można zawiesić konto?
• PRZYKŁAD: właściciel nieruchomości mieszkający sam przyjął do siebie uchodźców. Złożył odpowiednią deklarację. Po pewnym czasie trafił do szpitala po ciężkim wylewie. Uchodźcy wyprowadzili się w tym samym dniu. Obecnie nieruchomość stoi pusta, nie wiadomo, czy właściciel wróci do zdrowia. Czy w tym wypadku można podjąć jakieś działania celem wygaszenia deklaracji do czasu ewentualnego powrotu do zdrowia właściciela?
• Czy w przypadku likwidacji działalności gospodarczej właściciel może złożyć oświadczenie o wyłączeniu się z systemu odbierania odpadów komunalnych, zorganizowanego przez gminę, jeśli minął już termin określony w art. 6c ust. 3a Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach?
• Czy wygaszenie konta zmarłego jest jednoznaczne z fizycznym zamknięciem w systemie konta zmarłego? Czy należy zrobić przypis zerowy? Czy zostawiamy konto z plusem bądź minusem i czekamy, aż w postępowaniu spadkowym zadłużenie przejdzie na przyszłego spadkobiercę?

5. Kiedy według RIO należy przestać naliczać opłatę w przypadku zgonu? Jakie dokumenty stanowią podstawę do zamknięcia konta?

• Co zrobić w przypadku zgonu - czy opłatę przestać naliczać w miesiącu, w którym nastąpił zgon, czy dopiero od początku kolejnego miesiąca?
• Czy przy zgonie właściciela odpisujemy od daty zaistnienia zmiany, czy z końcem miesiąca?
• Z jakim miesiącem robimy odpis na koncie, jeżeli osoba zmarła 12 marca?
• Czy zamykamy deklarację od sierpnia w przypadku, gdy mieszkaniec zmarł 15 sierpnia?
• Jeśli osoba umiera np. 20 czerwca, to zmianę deklaracji zrobić od 1 czerwca czy od 1 lipca?
• Jeśli osoba, na którą była deklaracja śmieciowa zmarła 1 lipca, a członek rodziny przyszedł ponad pół roku później - odpisać ją od śmieci? Czy można cofnąć odliczenie do lipca?
• Jako organ podatkowy po roku dowiadujemy się o śmierci właściciela nieruchomości, który mieszkał samotnie. Czy obowiązuje 6. miesięczny termin zmiany z ustawy czy możemy odpisać opłatę od miesiąca śmierci?
• Co zrobić, gdy osoba zmarła w poprzednim roku, a informacja o śmierci dotarła do nas w następnym roku? Co wtedy zrobić z zaległościami z ubiegłego roku?
• Jak zrobić korektę wymiaru u osoby samotnej, która zmarła 2 lata temu i nie było przeprowadzone postepowanie spadkowe?
• Co zrobić z powstałym zobowiązaniem w przypadku zgonu i wprowadzenia zmiany w deklaracji dopiero po kilku miesiącach, czy można je umorzyć?
• Jeśli ktoś z rodziny przychodzi i informuje, że osoba zmarła, ale chce zmienić deklarację od 1 sierpnia, ponieważ będzie jeszcze wystawiał śmieci, czy możemy przyjąć taką deklarację?
• Co w sytuacji, gdy zmarł podatnik, dom jest niezamieszkały, ale dwa dni wcześniej oddał odpady do PSZOK-u?
• Zmarł jedyny właściciel nieruchomości. Na nieruchomości zamieszkują inni mieszkańcy. Kto po śmierci właściciela może złożyć deklarację?
• Co w przypadku, gdy deklaracja jest złożona przez współwłaścicieli nieruchomości i umiera główny współwłaściciel? Czy taką deklarację również należy zamknąć?
• Co w przypadku, gdy deklaracja została złożona przez dwóch współwłaścicieli i jeden z nich zmarł? Czy trzeba zamknąć konto i otworzyć nowe?
• PRZYKŁAD: co w sytuacji, gdy właściciel złożył deklarację na 2 osoby i zmarł? Druga osoba to brat właściciela - kawaler wątpliwej reputacji. Nikt nie zgłosił się z nową deklaracją. Wysłano wezwanie do złożenia deklaracji, ale nastąpił zwrot pocztowy, nie podjęto w terminie. Pod wskazanym adresem nadal jest zameldowany brat, opłaty za odpady nikt nie wnosi, wcześniej została wszczęta egzekucja przez urząd skarbowy, która została zawieszona z powodu śmierci właściciela
• Osoba, która złożyła deklarację zmarła, a deklaracja jest złożona na dwie osoby. Jak mamy doprowadzić do tego, żeby druga osoba złożyła deklarację na siebie?
• Kto jest zobowiązany do złożenia deklaracji zerowej w przypadku zgonu osoby mieszkającej samotnie?
• Na co mamy się powołać, jeśli ewidencja ludności nie chce nam udzielać informacji o zgonach?
• Co dzieje się z długami osoby zmarłej, która nie zapłaciła należności i nie ma spadkobiercy?
• Czy konto zmarłego możemy zamykać notatką służbową i otwierać nową kartę kontową na władających nieruchomością lub innych współwłaścicieli?
• Czy nota księgowa stanowi podstawę do zamknięcia konta?
• Czy na podstawie oświadczenia można zamknąć deklarację w przypadku śmierci mieszkańca, który mieszkał sam i co jakiś czas przychodził do niego córka, syn lub ciocia?
• Czy akt zgonu jest wystarczającym dokumentem, aby uznać ustanie obowiązku podatkowego?
• Co w przypadku, gdy nastąpił zgon i właściciel złożył deklarację z aktem zgonu oraz oświadczeniem? Czy jest to nadinterpretacja?
• Co w przypadku, gdy deklaracja była złożona na osobę zmarłą, widnieje zaległość bądź jest nadpłata? Na danej nieruchomości było zgłoszone 3 osoby

6. Jakie są sposoby postępowania w przypadku nadpłaty należności za odpady?

• W jakich przypadkach stwierdza się nadpłaty przy korektach i zmianach w deklaracjach?
• Co w przypadku, gdy podatnik złożył deklarację zerującą od miesiąca kwietnia br. oraz pismo o stwierdzenie nadpłaty i jej zwrot, ponieważ zapłacił za kwiecień?
• Czy dopuszczalna jest sytuacja, że program służący do księgowania wpłat za odpady automatycznie księguje nadpłaty na poczet przyszłych należności?
• W przypadku wystawienia TW otrzymamy wpłatę od komornika wyższą niż TW, ponieważ płatnik wpłacił część kwoty. Co zrobić z pieniędzmi od komornika? Czy należy je zwrócić do podatnika czy komornika i na jakiej podstawie? Czy można pokryć zaległość innej należności?
• Czy możemy zaliczyć nadpłatę na podatek od nieruchomości, jeżeli w tym podatku jest zaległość?
• Jak postępujemy z nadpłatą w kartotece zmarłego?
• Co powinno stać się z nadpłatą na nieruchomości, na której zmarł właściciel, a spadkobiercy nie zostali ujawnieni? Czy po upływie 5 lat przeksięgowujemy nadpłatę na dochody?
• W jaki sposób zwraca się nadpłatę spadkobiercom? Czy trzeba wydać decyzję, czy wystarczy podanie spadkobierców o zwrot nadpłaty?
• Jeśli osoba ma postanowienie o nabyciu spadku, czy można mu przelać nadpłatę i czy mamy wydawać jakieś postanowienie?
• Czy można przeksięgować nadpłatę z zamkniętego konta zmarłego podatnika na inne?

7. Jak prawidłowo postąpić z zaległościami w przypadku śmierci lub wyjazdu dłużnika?

• Co dzieje się z długami osoby zmarłej, która nie zapłaciła należności i nie ma spadkobiercy?
• Podatnik nie płacił zobowiązań od kilku lat i zmarł. Na zaległości wystawione zostały tytuły wykonawcze, US umorzył postępowanie egzekucyjne. Co zrobić w takim przypadku?
• PRZYKŁAD: Jan Kowalski złożył deklarację w styczniu 2019 r. Mieszka z matką i synem, więc deklaracja została złożona zgodnie z prawdą na 3 osoby. Wpłaty nie są dokonywane. Wystawione zostało upomnienie, tytuł wykonawczy, nie ma żadnej ściągalności. W listopadzie 2019 roku Kowalski zmarł. W nieruchomości zostaje matka i syn Kowalskiego. Co w takim przypadku z zaległością? Urząd Skarbowy nie ściągnie ze zmarłego
• Co zrobić, gdy osoba zmarła w poprzednim roku, a informacja o śmierci dotarła do nas w następnym roku? Co wtedy zrobić z zaległościami z ubiegłego roku?
• PRZYKŁAD: pani zgłosiła w maju 2022r. do swojej dwuosobowej deklaracji kolejne 6 osób (obywateli Ukrainy), które - co okazało się dopiero w kwietniu tego roku - zamieszkiwały tam tylko dwa miesiące i pani teraz prosi o umorzenie powstałej zaległości za te 6 osób od lipca 2022r. do kwietnia 2023r., ponieważ nie przyszła po wyprowadzeniu się obywateli Ukrainy wypisać ich z deklaracji tłumacząc się, że nie wiedziała, że musi to zgłosić w urzędzie (zgłosiła tylko w MOPS) oraz że ci państwo żyją tylko z emerytury i nie stać ich na zapłatę tej zaległości, a oni chcieli tylko pomóc tym ludziom. Co na to przepisy prawa?
• PRZYKŁAD: czy w przypadku zaległej opłaty za obywateli Ukrainy, zamieszkujących na terenie wspólnoty mieszkaniowej, wezwanie kierujemy do właściciela lokalu czy wspólnoty? Wspólnota w odpowiedzi na wezwanie zarzuca gminie, iż nie posiada narzędzi pozwalających na wsteczne zmiany naliczonych opłat i ściągnięcie należności, a złożenie korekty deklaracji skutkowałoby koniecznością zapłaty, co powoduje straty dla wspólnoty
• Podatnik wyprowadził się zostawiając dług, na który nie zdążyliśmy wysłać upomnienia. Brak informacji, gdzie mieszka. Upomnienie zostało wysłane na adres zameldowania i zostało awizowane 2 razy. Zwrotka z adnotacją „nie podjął awizowanej przesyłki”. Czy uznajemy upomnienie za doręczone i można zrobić TW na adres zameldowania?
• Podatnik zmarł, a współwłaściciel nieruchomości wyjechał za granicę i nie zamierza wracać. Kto ma uregulować zaległości?
• Czy z urzędu gmina może zamknąć deklarację mieszkańca, który nie przebywa na terenie gminy, a zadłużenie rośnie?
• Mieszkaniec wyprowadza się i pozostawia długi, na które nie zdążyliśmy wysłać upomnienia. Nie mamy wiedzy, gdzie mieszka. Upomnienie zostało wysłane na adres zameldowania i zostało awizowane 2 razy. Zwrotka wraca z adnotacją „nie podjął awizowanej przesyłki”. Czy w takiej sytuacji uznaję upomnienie za doręczone i mogę zrobić TW na adres zameldowania?

8. Jak przeprowadzić skuteczną egzekucję zgodną z wytycznymi RIO? W jaki sposób prowadzić ewidencję upomnień?

• Co zrobić z osobami bezrobotnymi, które nie płacą opłaty za odbiór odpadów, bo nie mają dochodów i nie składają żadnych dokumentów o braku dochodów, a w US egzekucja jest nieskuteczna?
• Deklaracja jest złożona na jednego małżonka, powstały zaległości i zostało wysłane upomnienie. Czy w takim przypadku można wysłać TW na niego i współmałżonka?
• Pierwsza deklaracja złożona przez Kowalskiego. Zmiany deklaracji dokonała żona Kowalskiego w połowie kwartału. Co w przypadku, gdy powstało w tym kwartale zadłużenie? Kto odpowiada za powstały dług? Na kogo wystawić upomnienie i tytuł wykonawczy?
• Podatnik nie reguluje opłaty śmieciowej. Po wysłaniu tytułu wykonawczego do urzędu skarbowego otrzymaliśmy informację, że osoba nie ma majątku ani źródła dochodu, z których możliwe byłoby wyegzekwowanie środków pieniężnych, przewyższających koszty egzekucyjne. Jak w takiej sytuacji ściągnąć opłatę?
• PRZKŁAD: deklaracja złożona w 2019 roku, jak się okazuje, nie na właściciela. Wystawiony TW, US umorzył całe postępowanie ze względu na brak dochodów. Osoba ta nie jest zameldowana pod wskazanym adresem, obecnie przebywa w areszcie śledczym. Został wezwany właściciel nieruchomości i chce złożyć deklarację ma siebie od 2019. Co zrobić z zaległościami tej pierwszej osoby?
• Najemca nieruchomości złożył deklarację o wysokości opłaty za gosp. odpadami. Nie reguluje płatności, zostały wystawione upomnienia i tytuły wykonawcze. Brak jakichkolwiek wpłat z urzędu skarbowego czy też od podatnika. Nie ma księgi wieczystej do wpisania hipoteki. Co wierzyciel może jeszcze zrobić, aby nie doprowadzić do przedawnienia ciągle rosnących zaległości?
• Jak wyegzekwować należności z nieruchomości, jeśli deklaracja złożona jest na osobę mieszkającą, niemającą żadnych dochodów?
• Czy można założyć hipotekę na współwłasność, jeśli deklaracja i zaległości dotyczą tylko jednego współwłaściciela?
• PRZYKŁAD: deklaracja została złożona przez pana Kowalskiego; pan Kowalski ma kilka TW, które były umarzone przez Urząd Skarbowy na podstawie przepisu art.59 par.2 Ustawy postępowanie egzekucyjne w administracji. Opłata jest wnoszona za 2 osoby. Czy można zamknąć konto dla Kowalskiego i zrobić nowe naliczenie dla pani Kowalskiej, która ma zdolność do zapłaty - ustalono, że pracuje i ma środki?
• Jak często wystawiać upomnienia? Czy można raz na kwartał?
• Jak powinna być prowadzona ewidencja upomnień, czy należy prowadzić listę dłużników?
• Zgodnie z przepisem art. 62 Ordynacji podatkowej postanowienie wydaje się w sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych. Czy takie postanowienie wydaje się również, gdy kwota wpłaty nie przekracza pięciokrotności kosztów upomnienia?
• Czy należy pobrać koszty upomnienia, jeżeli upomnienie jest dwukrotnie awizowane?
• Kiedy wystawiamy DTW?
• Czy można wystawić TW w terminie dłuższym niż 7 dni od dostarczenia i nieopłacenia?
• Co z zaległościami poniżej 160 zł?
• Jak skutecznie prowadzić egzekucję opłaty śmieciowej: wystawianie upomnień i tytułów wykonawczych, współpraca z Urzędem Skarbowym?
• W jaki sposób przekazać egzekucję opłaty śmieciowej do urzędu skarbowego? Jaka jest wymagana dokumentacja?
• Czy do wydania decyzji wystarczy dowód w postaci złożenia wniosków przez właściciela o przyznaniu świadczenia pieniężnego dla osób z Ukrainy?
• Jest wystawiony TW i dostaję wypłatę od komornika wyższą niż TW, bo tymczasem płatnik wpłacił część kwoty. Co zrobić z pieniędzmi od komornika? Czy należy je zwrócić? Czy można zaliczyć na zaległość za wodę lub czynsz mieszkalny?
• Jeżeli organ egzekucyjny prześle postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego z tytułu braku możliwości ściągnięcia należności, to jak uznać takie działanie?
• Co zrobić, jeśli urząd skarbowy nalicza i przekazuje odsetki w kwocie niższej niż 8,70 zł?
• Czy odsetki powinny być zaokrąglone do pełnych złotych w zakresie postanowienia o zarachowaniu wpłaty?
• PRZYKŁAD: czy jeśli osoba ma wydaną decyzję określającą za rok 2021, przychodzi w czerwcu i chce złożyć deklarację od 1 stycznia 2022, czy mogę przyjąć ją z taką datą, czy od miesiąca, kiedy ją składa, a za te wcześniejsze miesiące wydać decyzję?
• Spółka z.o.o. posiada zaległości w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi; jak przenieść odpowiedzialność na osobę trzecią? Czy wydajemy decyzję?
• Co jest podstawą do uznania czy zaległość jest nadal wymagalna, czy się przedawniła?
• Czy przerwaniem biegu przedawnienia jest samo wystawienie TW czy moment, w którym zostaną pozyskane środki w wyniku egzekucji?
• PRZYKŁAD: co w przypadku, kiedy mamy utrudniony kontakt z urzędem skarbowym, który nie informuje nas w terminie o zastosowanych środkach egzekucyjnych? Co jest podstawą do uznania czy zaległość jest nadal wymagalna, czy się przedawniła?
• W jakich przypadkach możliwe jest umorzenie powstałego zobowiązania za opłatę śmieciową?
• PRZYKŁAD: co, jeśli tytuł wykonawczy został wystawiony do urzędu skarbowego, następnie my po jakimś czasie dostajemy umorzenie postępowania egzekucyjnego od urzędu skarbowego, to umarzamy to na podstawie decyzji czy postanowienia?
• PRZYKŁAD: zarządca wspólnoty mieszkaniowej planuje wystąpić o umorzenie odsetek w wysokości 11 zł, czy takie umorzenie jest możliwe?

9. W jaki sposób weryfikować deklarację z faktyczną liczbą mieszkańców? Jak reagować w przypadku nieprawidłowości? W jaki sposób samorząd powinien realizować obowiązek kontroli firm odbierających odpady – na co zwraca uwagę RIO podczas kontroli?

• Jak dokonać kontroli nieruchomości wielolokalowej? Czy prosić o pomoc straż miejską czy policję, aby zweryfikowała każdy lokal pod względem liczby mieszkańców?
• Czy notatka służbowa/informacja od straży miejskiej z przeprowadzonej kontroli jest wystarczającym dowodem w sprawie do naliczenia opłaty dotyczącej liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość?
• PRZYKŁAD: na jakiej podstawie można sprawdzić, ile osób mieszka w nieruchomości? Mamy zgłoszenie od mieszkańca, że w nieruchomości mieszka 11 osób, a w deklaracji zgłoszone są 3 osoby i w meldunkach również mamy 3 osoby. Nie mamy w gminie straży miejskiej. Czy możemy odwiedzić nieruchomość w asyście dzielnicowego i dokonać kontroli? Mamy gości z Ukrainy i nie każdy pobiera dopłaty, nie mamy jak zobowiązać właściciela do zgłoszenia ich w deklaracji
• Co można poradzić zarządcy wspólnoty mieszkaniowej, który twierdzi, że mieszkańcy nie zgłaszają faktu zamieszkiwania nowych osób i nie chcą składać oświadczeń o liczbie osób zamieszkałych w lokalach? Jakie środki prawne może zastosować zarządca?
• Jakie mogą być dowody w ramach prowadzonego postępowania: meldunek, zużycie wody/prądu, zeznania świadków?
• Czy Tauron ma obowiązek udzielenia informacji organowi gminy o zużyciu energii w trakcie postępowania?
• PRZYKŁAD: złożono pierwszą deklarację o wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Na podstawie danych z geodezji ustalono, że wnioskodawca nie jest właścicielem nieruchomości, a nieruchomość ma charakter handlowo-usługowy. Wysłaliśmy wezwanie do wyjaśnień, po czym wnioskodawca dostarczył tylko akt notarialny. Czy musimy wszcząć postępowanie, czy czekać na utworzenie wpisu w KW informującego, że wnioskodawca stał się właścicielem? Czy czekać aż w ewidencji gruntów nieruchomość zostanie przekształcona na mieszkalną? Czy wydać decyzję odmowną?
• Jeżeli wyślemy wezwanie do tej osoby i ona nie stawi się, to co wtedy dalej robimy?
• PRZYKŁAD: właścicielka nieruchomości nie segreguje odpadów. Firma odbiera odpady zgodnie z harmonogramem i informuje gminę zawiadomieniem, że odebrała odpady zmieszane. Wystawiliśmy już 2 decyzje o opłacie podwyższonej, ale podatniczka nadal nie segreguje i płaci podwyższoną opłatę. Co można zrobić, żeby w nieskończoność nie wystawiać decyzji o opłacie podwyższonej?
• Zgodnie z art. 6 ust. 5a Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach burmistrz miasta jest obowiązany prowadzić kontrolę, o której mowa w ust. 5a, co najmniej raz na 2 lata. Czy wszystkie podmioty posiadające indywidualne umowy na odbiór odpadów komunalnych muszą być skontrolowane raz na 2 lata czy ma to być określona grupa z wybranych ulic?
• Czy gmina musi skontrolować wszystkie firmy, które zawarły indywidualne umowy na odbiór odpadów? Czy powinniśmy prowadzić spis takich umów?

10. Jak przeprowadzana jest kontrola RIO? Co dokładnie jest kontrolowane w księgowości, jakie dokumenty? Jak się przygotować?

• Jakie są wymogi ustawowe odnośnie przeprowadzania kontroli w urzędach przez RIO?
• Jak przebiega kontrola z RIO dot. gospodarki odpadami komunalnymi? Omówienie kontroli krok po kroku.
• W jaki sposób RIO kontroluje podejmowane uchwały?
• Jakie zastrzeżenia co do podejmowanych uchwał przedstawiło RIO w skontrolowanych już gminach?
• Czy RIO sprawdza prowadzenie przez gminę kontroli nieruchomości nieobjętych systemem (nieruchomości niezamieszkałe), czy należy prowadzić wykaz takich nieruchomości?
• Jak wygląda kontrolowanie przez RIO poprawności złożonych deklaracji i zgromadzonej dokumentacji?
• W jaki sposób RIO sprawdza dokumentację osób zameldowanych?
• W jaki sposób powinna być prowadzona dokumentacja?
• Co jest przedmiotem kontroli RIO w odniesieniu do dokumentacji deklaracji? Jakie elementy w deklaracji są sprawdzane?
• W jaki sposób RIO kontroluje terminowość wpłat?
• Jak należy prowadzić księgowanie wpłat i nadpłat, jak dokumentować dowody wpłat?
• Księgowanie wpłat - co zawrzeć w rozliczeniach kwartalnych, a co w rocznych?
• Co sprawdza RIO w upomnieniach i tytułach wykonawczych?
• Czy RIO weryfikuje, czy w danym okresie upomnienia zostały skierowane do wszystkich dłużników, do których powinny - zgodnie z ustawą?
• W jaki sposób RIO kontroluje terminowość wystawiania upomnień?
• Czy czynności sprawdzające musza być udokumentowane?
• Czy RIO kontroluje ściągalność tytułów wykonawczych?
• W jaki sposób RIO kontroluje ściągalność tytułów wykonawczych?
• Jak wygląda kontrola RIO na stanowisku ds. poboru i windykacji opłat za odpady komunalne?
• Czy kontrola RIO sprawdza ściągalność tytułów? Jak wygląda kontrola egzekucji?
• Jak RIO podchodzi do kontroli przedawnień, na co zwraca uwagę, jakie są najczęściej popełniane błędy przez organy podatkowe?
• W przypadku przeprowadzenia w urzędzie ogólnej kontroli (gospodarka odpadami skontrolowana tylko pobieżnie), kiedy urząd może spodziewać się kolejnej kontroli dot. odpadów?
• Jakie są konsekwencje dla gminy, jeśli w raporcie pokontrolnym RIO wykaże nieprawidłowości i zastrzeżenia?