Wideoszkolenie: Postępowanie spadkowe

W programie m.in., wybrane zagadnienia:

• Jak wygląda zdolność do dziedziczenia, przyczyny niezgodności dziedziczenia oraz szczególne uprawnienia i uregulowania?
• Wzmożone kontrole NIK – co może zostać skontrolowane? Jak przygotować się do kontroli, na co zwrócić szczególną uwagę?
• Co powinna zawierać treść o przyjęciu lub odrzuceniu spadku? Jak wyglądają aspekty procesowe przy stwierdzeniu nabycia spadku? Jak zabezpieczyć spadek oraz sporządzić spis inwentarza?
• Omówienie autorskiego schematu postępowania z zawiadomieniami z banków
• Jak korzystać z różnych rejestrów publicznych i niepublicznych w celu ustalenia składników majątkowych spadku?
• Jak przeprowadzić postępowanie w związku z pojazdami ujętymi w spisie, ale bez wartości, ponieważ nie zostały odnalezione? Jak odnaleźć pojazdy ujęte w spisie?
• Przyjęcie lub odrzucenie spadku: terminy oraz skutki. Co w przypadku braku możliwości odwołania oświadczenia?

Wzory pism, jakie otrzymają uczestnicy:

Szczegółowy program szkolenia:

Pytania uczestników, na jakie odpowiedzieliśmy podczas ostatniego szkolenia:

• PRZYKŁAD: miasto nabyło spadek. Komornik wydał postanowienie o zakończeniu postępowania wobec wykonania czynności spisu inwentarza. Komornik ustalił stan czynny spadku na kwotę 55 tys. natomiast długi na kwotę 36 tys. Dodatkowo, w związku z wnioskiem jednego z wierzycieli, komornik postanowieniem podjął zawieszone postępowanie egzekucyjne i poinformował miasto o stanie zadłużenia miasta wzywając do zapłaty zaległości po zmarłym. Co należy zrobić w tej sytuacji?
• W jaki sposób należy dokonać przejęcia lokalu mieszkalnego (postępowanie o spis inwentarza w toku)?
• W jakiej kolejności zaspokajać wierzycieli spadkowych? Jak ustalić, czy wierzytelność uległa przedawnieniu? Czy wierzytelność ZUS-u, zgodnie z orzeczeniem TK nie ulega przedawnieniu?
• Jeżeli wartość stanu czynnego spadku wystarcza na spłatę wszystkich należności, to w jakiej kolejności spłacić wierzycieli? Czy jeśli wierzyciel nie przedstawi wymaganych przez gminę dokumentów, potwierdzających zasadność roszczenia, to gmina i tak ma zaspokoić takiego wierzyciela?
• Skąd gmina ma wiedzieć, że wierzytelność jest przedawniona i nie należy jej zaspokajać?
• Harmonogram postępowania gminy w przypadku nabycia spadku
• Jak przeprowadzić postępowanie w związku z pojazdami ujętymi w spisie, ale bez wartości, ponieważ nie zostały odnalezione?
• Jak odnaleźć pojazdy ujęte w spisie?
• Skąd, z jakiego rejestru, można nabyć informacje o tym, że zostało złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku w drodze aktu notarialnego?
• Sąd wydał postanowienie o nabyciu spadku przez gminę, ale komornik nie zakończył inwentaryzacji majątku. W skład majątku wchodzą nieruchomości. Kiedy gmina może wystąpić do ksiąg wieczystych o wpisanie jej jako właściciela?

1) Kontrola NIK a postępowanie spadkowe – co zostanie skontrolowane, zgodnie z planem pracy Najwyższej Izby Kontroli

• Jak przygotować się do kontroli?
• Za co odpowiada urzędnik?
• Jakie konsekwencje mogą zostać wyciągnięte przy stwierdzeniu nieprawidłowości?
• W jaki sposób przygotować dokumenty do kontroli?
• Kiedy można posądzić gminę o niegospodarność?
• Wzmożone kontrole NIK – co może zostać skontrolowane? Jak przygotować się do kontroli?

2) Skuteczne postępowanie spadkowe – jak je przeprowadzić?

• Z jakich narzędzi najlepiej skorzystać, aby znaleźć spadkobierców?
• Jak długo czekamy na odpowiedź z ministerstwa odnośnie spadkobierców?
• Czy jeśli gmina ma dostęp do programu ŹRÓDŁO, to może sama sprawdzić te dane, które są we wniosku?
• Jeżeli mamy informację z banku o uśpionych rachunkach bankowych, to czy możemy poinformować o tym potencjalnych spadkodawców?
• Jak postępujemy w przypadku, jeśli wg adresu wskazanego przez bank, zmarły nie zamieszkiwał w naszej gminie, a według ewidencji ludności zamieszkiwał, to czy występujemy do innej gminy, żeby się upewnić?
• Czy możemy poinformować inną gminę o danych z banku dot. istniejących na koncie środków, które może dziedziczyć, gdyż zmarły od któregoś roku już nie zamieszkuje, a informacja z banku przyszła do naszej gminy?
• Co w sytuacji, gdy gmina zwróciła się o udostępnienie dokumentu do rejestru spadkowego, a otrzymano odpowiedź, że ze względu na RODO takiej informacji nie można nam udzielić?
• Czy gmina jako potencjalny spadkobierca z art. 935 k.c. ma interes prawny w złożeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku (na rzecz spadkobiercy ustalonego przez sąd, niekoniecznie na rzecz gminy), w sytuacji gdy dzieci spadkodawcy żyją, ale brak jest informacji o tym, czy spadek przyjęły lub odrzuciły?
• Jeśli nie ma postanowienia przez sąd o stwierdzeniu nabycia spadku, a znajdujemy w ELUD potencjalnych odbiorców i nie ma oświadczeń o odrzuceniu, to co robimy z takimi informacjami z banku? Czy można zamknąć sprawę na podstawie danych odnalezionych w ELUD?
• Co zrobić, gdy sąd wydał postanowienie o nabyciu spadku przez gminę, a dopiero niedawno ujawniła się osoba, która może być potencjalnym spadkobiercą (syn zmarłych). Wcześniej nie wiedział o śmierci rodziców, bo mieszkał za granicą, a korespondencja była kierowana na niewłaściwy (nieaktualny) adres?
• Czy jeśli po upływie roku od wydania postanowienia spadkowego gmina dowie się o istnieniu nowych spadkobierców, to sąd zawsze odrzuci wniosek o zmianę?
• Co, jeśli banki podają tylko imię i nazwisko, a nie ma PESEL-u, aby zidentyfikować dokładny adres?
• Jak przeprowadzić postępowanie spadkowe w myśl najważniejszych przepisów z księgi czwartej (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny)? Jakie przepisy są najskuteczniejsze?
• Gdzie zaczyna się odpowiedzialność gminy za długi spadkowe? Jaka jest odpowiedzialność urzędników? Jak postępować z dłużnikami?
• Czym charakteryzuje się spis inwentarza, a czym wykaz inwentarza? Kiedy je wykonujemy? Jaką odpowiedzialność ponosi urzędnik za nierzetelny wykaz? Kto może wyciągnąć konsekwencje?
• Czy dobrą praktyką jest przejmowanie środków z rachunku bankowego na podstawie postanowienia przed spisem inwentarza?
• Bank lub inna instytucja finansowa inicjuje wszczęcie postępowania spadkowego, gmina dziedziczy z ustawy - czy na etapie sporządzania spisu inwentarza gmina powinna wystąpić do banku z pytaniem, czy zmarły posiada na jego rzecz zobowiązania, gdy bank sam nie zgłasza się do gminy?
• Kiedy gmina powinna ująć w księgach rachunkowych lokal nabyty w drodze spadkobrania - przed spisem inwentarza czy po?
• Czy na wezwanie komornika możemy dostarczyć adresy uczestników postępowania spadkowego, pozyskanych z akt sądowych (przy spisie inwentarza)?
• Czy możemy nie być spadkobiercą, a poniesiemy koszty w przypadku wniosku inwentarza czy wówczas też może być niegospodarność wg Ust. o finansach publicznych?
• Co, jeśli nie ma jeszcze spisu inwentarza, a jest postanowienie sądu o stwierdzenie nabycia spadku, a w aktywach znajdują się lokal mieszkalny wraz z ruchomościami (składnikami majątku), które nie są wycenione? Co z ewidencją tych składników? Czy ich wartości ustalamy sami na podstawie rynkowej ceny, czy powołujemy rzeczoznawcę przed spisem? Wszystkie działania powodują przecież dodatkowe koszty
• Jeżeli wierzyciel ma tytuł wykonawczy na spadkobiercę, a gmina jest na etapie przystąpienia do spisu inwentarza, to czy wierzyciel przy współpracy z komornikiem może zająć konta gminie?
• Jakie obowiązki spoczywają na gminie w związku z rozliczeniem spadku? W jaki sposób dokonać takich rozliczeń w myśl przepisów?
• Nabycie spadku przez jednostkę samorządową – nowa forma wygaśnięcia zobowiązania podatkowego
• W jaki sposób poszukiwać masy spadkowej? Jaki sposób jest najbardziej efektywny?
• Wszczęcie postępowania nieprocesowego przez gminy. W jaki sposób rozpocząć? Jakie obowiązki ma gmina? Czy jest to skuteczne?
• Udostępnienie przez organ administracyjny na wniosek instytucji finansowej danych osobowych potencjalnych spadkobierców dłużnika, a nowe przepisy na temat ochrony danych osobowych. Co się zmieni? Czy będzie łatwiej pozyskać dane, czy trudniej?
• Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Czy jest to opłacalne? W jakim przypadku stosować? Jak ma się do postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku bądź aktu poświadczenia dziedziczenia?
• Odpowiedzialność za długi spadkowe w świetle nowelizacji Kodeksu cywilnego. Do jakiej kwoty gmina odpowiada? Czy zawsze odpowiada gmina, czy może odpowiadać urzędnik? Czy jest jakiś sposób, aby nie przejmować długów?
• Stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu po osobie zamieszkałej za granicą. Jakie problemy możemy napotkać? Jak sobie z nimi poradzić? Omówienie skutecznego postępowania w takim przypadku
• Wykaz inwentarza a nowa instytucja prawa spadkowego. Czy czekają nas ważne zmiany? W jaki sposób podejść do zagadnienia by nie mieć problemów w czasie kontroli?
• W jaki sposób stwierdzić nabycie spadku na wniosek organu? Jakie obowiązki nakładane są na gminę w trakcie postępowania?
• Nabycie nieruchomości w drodze spadkobrania. Jaki wniosek powinien wyjść ze strony gminy? W jaki sposób przeprowadzić to postępowanie najefektywniej?
• Konsekwencje nowelizacji Kodeksu cywilnego w zakresie prawa spadkowego. Najważniejsze zmiany. Jakie obowiązki spadają na gminę?
• Dział spadku a odpowiedzialność za długi spadkowe spadkodawcy ponoszona przez spadkobierców
• W jaki sposób dziedziczyć spadki poza granicami kraju? Do kogo na samym początku powinniśmy się skierować? Jak działa europejskie prawo spadkowe? Nowe zasady dziedziczenia transgranicznego a przeprowadzenie postępowania, czy coś się zmienia?
• Umowa o udział spadku obejmującym nieruchomość

3) Jak poszukiwać masy spadkowej? W jaki sposób uzyskiwać dane osobowe od innych instytucji? Często pojawiające się pytania i sytuacje problemowe

• Jak aktywnie poszukiwać masy spadkowej?
• Jak uregulować status prawny, gdy potencjalny spadkobierca przebywa w zakładzie psychiatrycznym i nie jest ubezwłasnowolniony?
• Co zrobić, gdy bank odmawia bądź nie informuje nas o poszukiwanych przez nas danych? Czy gmina może domagać się od banku jakiegoś zadośćuczynienia? Jakich dokładnie danych gmina powinna wymagać?
• Jakich danych możemy wymagać od banku, w myśl nowej ustawy o ochronie danych osobowych?
• Najlepsze sposoby szukania masy spadkowej. Jakie sposoby są najbardziej wydajne, gdzie informacji jest najwięcej i jak ich poszukiwać w świetle nowej ustawy o ochronie danych osobowych?
• Dziedziczenie przez gminę prawa do spółdzielczego lokalu we współwłasności. Jak rozpatrywać taki przypadek? Jaka ustawa jest nadrzędna przy określaniu dziedziczenia spółdzielczego lokalu we współwłasności? Czy spółdzielnia może zablokować ruchy gminy? Jeśli, tak to w jaki sposób temu przeciwdziałać?
• Jak sobie radzą z problemami spadkowymi inne gminy? W jakim systemie działają? Które rozwiązania są najskuteczniejsze?
• Wszystko o postępowaniu egzekucyjnym, jak najszybciej je przeprowadzić, czy są jakieś alternatywy? Jeżeli tak jaką drogę wybrać?
• Jak uzyskiwać informacje o osobie zmarłej, w myśl nowej ustawy o ochronie danych osobowych?
• Poszukiwanie danych osobowych osób żyjących – gdzie najłatwiej je znaleźć? Jak najłatwiej dotrzeć do takich danych? Czy inne organy gminy mają prawo je nam udostępnić?
• Wyznaczenie kuratora w postępowaniu spadkowym – czy są jakieś szybsze metody? Do kogo się z tym zwrócić, jak zacząć?
• Jak przyśpieszyć poszukiwanie następców prawnych? Gdzie szukać? Przydatne narzędzia. Co w przypadku, gdy spadkobierca przyznaje się, że ma rodzeństwo, jednak mówi, że nie udostępni ich danych? Czy gmina ma jakieś narzędzia prawne, by wymóc na spadkobiercy informacje? Czy leży to w kompetencjach sądów?
• Co zrobić, gdy aktywa przewyższają pasywa? Do jakiej wysokości gmina odpowiada swoim majątkiem w przypadku długu?
• Co zrobić, gdy dłużnik zmarł w trakcie postępowania sądowego, a jego dobra zostały przekazane na rzecz gminy?
• Jak rozpocząć sprawy spadkowe? Czy powinien się tym zająć dział podatkowy, czy regulacji stanów prawnych nieruchomości? Który dział zostanie obwiniony za niepodjęcie sprawy spadkowej?
• Co zrobić w sytuacji, gdy dzierżawca dzierżawił działkę i wyprowadził się do innej gminy, a w trakcie zmarł zarówno właściciel działki, jak i jej dzierżawca? Która gmina powinna zająć się postępowaniem spadkowym? Jak odzyskać działkę na rzecz gminy, z której pochodził właściciel? Na jakim etapie administracyjnym powinien pojawić się kontakt między gminami? Kto może udzielić wsparcia w sporze?
• Jakie obowiązki ma gmina po upływie pięciu lat od zawieszenia postępowania? Kto może wyciągnąć konsekwencje w stosunku do gminy? Na jakim poziomie zostaną one wyciągnięte?
• W jaki sposób skłonić potencjalnych spadkobierców do zajęcia się sprawą spadku? Jakich informacji można im udzielić?
• W jaki sposób uregulować status prawny, gdy potencjalny spadkobierca jest w zakładzie psychiatrycznym, ale nie jest ubezwłasnowolniony? Jakie podjąć kroki z poziomu gminy?
• Jeżeli dana jednostka ma jedynie długi, a nie ma żadnych aktywów i nie można ustalić żadnych spadkobierców, czy gmina przejmuje całość długu, czy może odpowiadać tylko do jakiegoś poziomu? Jeżeli nie, czy istnieje jakiś sposób, aby nie nabywać tych długów?
• Co jeżeli spadkobierców nie można ściągnąć do danego miasta czy gminy, czy jest jakaś możliwość prawna, aby ich przymusić w celu oświadczenia podatkowego?
• Gdzie znaleźć dowody zrzeczenia się spadku? W jaki sposób ustalić, czy jedna osoba czy wszyscy spadkobiercy zrzekli się spadku? Czy istnieje szansa, aby spadkobierca spisał zrzeczenie z notariuszem?
• Strach przed odpowiedzialnością własną – co w przypadku, gdy nie uda się ustalić spadkobiercy? Czy pominięty spadkobierca ma możliwość prawną zaskarżyć urzędnika, który do niego nie dotarł? Gdzie kończy się odpowiedzialność gminy a zaczyna sądowa?
• Wzory pism: wezwanie do sądu, zawiadomienie do spadkobierców, przydatne pisma, które ułatwią codzienną pracę w tym sektorze
• Zlecenie spisu inwentarza komornikowi. Czy jest to skuteczne? Czy istnieje jakaś alternatywna ścieżka? Co gmina może zrobić w tej sprawie?
• Problem spadkobrania a problem wierzytelności. Na jakich dwóch osiach należy je rozpatrywać, aby szybko zamknąć sprawę?
• Zawiadomienia z banków. Jakie problemy możemy napotkać? Jak sobie z nimi radzić?
• Sprawy spadkowe a rachunkowość w urzędzie gminy. Czy należy zabezpieczyć środki na spłatę zobowiązań spadkowych? Jak to zrobić?
• Ewidencja majątku spadkowego. Jaką wartość należy przyjmować w ewidencji środków trwałych? Czy w spisie inwentarza można zmieniać wartość środków wskazanych?
• Regulacje wewnętrzne w sprawach spadków. Czy powoływać akty wewnętrzne? Czy mogą pomóc w codziennej pracy urzędnika?
• Omówienie autorskiego schematu postępowania z zawiadomieniami z banków
• Jak korzystać z różnych rejestrów publicznych i niepublicznych w celu ustalenia składników majątkowych spadku?