W programie m.in., wybrane zagadnienia:
- Co zrobić w sytuacji, gdy osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji w jej ramach, w miejscu wykopu robi staw?
- Jakie są kategorie rekultywacji?
- Jakie są narzędzia prawne w zakresie: niewykonania rekultywacji przez sprawcę degradacji i zmiany właściciela?
- Co powinno znaleźć się we wniosku o zakończenie rekultywacji?
- Kto powinien wymagać opinii rzeczoznawców o utracie wartości użytkowej gruntów w przypadku działalności wydobywczej? Czy należy wymagać opinii, jeśli decyzji o rekultywacji jest wydawana przed eksploatacją?
- Rekultywacje wykonane bez zezwolenia, postępowanie i strony praktyczne, czy istnieją i jakie są konsekwencje od strony sankcji?
- Czy stwierdzenie ograniczenia wartości użytkowej gruntów przez dwóch biegłych zawsze jest niezbędne?
Szczegółowy program szkolenia:
Pytania uczestników, na które odpowiedzieliśmy podczas ostatniego szkolenia
- Podmiot zobowiązany do rekultywacji nie istnieje. Był znany i był sprawcą degradacji gruntów, lecz został wykreślony z KRS. Czy aktualny dzierżawca nie powodując utraty ważności użytkowej tego gruntu i na którego został przeniesiony obowiązek rekultywacji może na swój wniosek zrealizować rekultywację?
- Czy 5-letni termin na zakończenie rekultywacji jest liczony od daty wygaśnięcia koncesji? Czy możemy uznać początek terminu jako datę zatwierdzenia dodatku do dokumentacji geologicznej rozliczającej zasoby złoża?
- Kiedy i na jakiej podstawie powinno wprowadzić się zmianę do ewidencji gruntów dla terenu kopalni? Czy po wydaniu koncesji powinniśmy zmienić RV na K?
- Czy opinie o ograniczeniu lub utracie wartości są potrzebne tylko przy wydawaniu decyzji o kierunku i osobie zobowiązanej?
- Z jakiego przepisu wynika, że przed 30.04.2007 mamy do czynienia z zanieczyszczeniami historycznymi?
- Jak ustalić termin zakończenia rekultywacji, jeżeli wydobycie odbywało się bez koncesji lub kiedy nowi właściciele, którzy występują o ustalenie kierunku rekultywacji nabyli grunt w licytacji komorniczej?
- Jak przeprowadzić rekultywację zastępczą?
- Kto ma wykonać rekultywację w przypadku, gdy teren nie był zrekultywowany, a nowy podmiot otrzymał koncesję?
- Jak obciążyć przedsiębiorcę kosztami rekultywacji, jeżeli nie posiada majątku?
- Czy osoba inna niż zobowiązana do przeprowadzenia rekultywacji może wystąpić o wydanie decyzji o zakończeniu rekultywacji?
1. Zakończenie rekultywacji, nowa koncesja i egzekwowanie rekultywacji
- Co powinno znaleźć się we wniosku o zakończenie rekultywacji?
- Jak skłonić osobę zobowiązaną do rekultywacji do wywiązania się ze zobowiązania, jeśli jeszcze tego nie zrobiła?
- Jak skutecznie przeprowadzić zakończenie rekultywacji?
- Co zrobić w sytuacji, gdy upłynął okres rekultywacji, a osoba zobowiązana do jej wykonania nadal próbuje wydobyć złoże i składa wniosek o kolejną koncesję?
- Czego należy wymagać podczas zakańczania rekultywacji? W jaki sposób kontrolować jej zakończenie?
- Jakie rodzaje sankcji wyróżniamy?
- Jak należy postępować w przypadku rekultywacji wykonanej bez zezwolenia? Czy można korzystać z sankcji, a jeśli tak, to jakich?
- Co zrobić z osobą, która nie wywiązuje się z przeprowadzenia rekultywacji poeksplotacyjnej, gdy grunty objęte rekultywacją miały klasę V i VI?
- W jaki sposób ponaglać osobę zobligowaną do rekultywacji?
- W jaki sposób urzędnik może bronić się przed egzekucją administracyjną rekultywacji?
- Jak wygląda egzekucja administracyjna rekultywacji? W jaki sposób postępować gruntami w klasach I-III gdy termin przeprowadzenia rekultywacji zostanie przekroczony?
- Na co zwracać uwagę w przypadku decyzji o uznaniu rekultywacji gruntów za zakończoną? W jaki sposób odebrać wykonane prace rekultywacyjne?
- Co robić w sytuacji, gdy rekultywacja trwa dłużej niż 5 lat? Jak rozpatrywać takie przypadki? Niektórzy piszą rozpatrzenia np. surowiec jest przerabiany w innych kopalniach, jak naliczać kary gdy są słabe mineralne gruntu?
- Jakie dokumenty są potrzebne, aby uznać rekultywacje za zakończoną?
- Jak naliczyć opłaty karne, jeżeli rekultywacja dotyczyła gruntów klas niechronionych? Jak wyegzekwować zakończenie tej rekultywacji? Czy obowiązek egzekucji istnieje gdy grunty są niechronione?
2. Utrata właściwości użytkowych gruntów oraz opinie rzeczoznawców
- Czy opinia rzeczoznawców jest wymagana w przypadku wydobycia kruszywa i braku wartości użytkowej gruntu?
- Czy stwierdzenie ograniczenia wartości użytkowej gruntów przez dwóch biegłych jest zawsze niezbędne?
- Kto ponosi koszty opłacenia opinii rzeczoznawców? Jak wygląda kwestia finansowania?
- Kto powinien wymagać opinii rzeczoznawców o utracie wartości użytkowej gruntów w przypadku działalności wydobywczej? Czy należy wymagać opinii, jeżeli decyzja o rekultywacji została wydana przed eksplantacją?
- Czy każdy "stopień utraty" wartości gruntów powinien mieć komplet decyzji?
- Co powinna zawierać opinia rzeczoznawcy?
- Czym jest "stopień utraty"?
- W jakim celu wydaje się decyzje ustalające stopień ograniczenia nieruchomości?
- Czy przy każdej rekultywacji musi być wydana opinia dwóch rzeczoznawców?
- Kto może być rzeczoznawcą?
3. Rekultywacje odpadami, terminy oraz nietypowe sytuacje
- Czym jest projekt rekultywacji?
- Jakie są kategorie rekultywacji?
- Jak powinny wyglądać decyzje rekultywacyjne?
- Jakie są terminy rekultywacji?
- Jakie są rodzaje rekultywacji?
- Czy można przedłużyć termin rekultywacji? Czy jest to termin bezwzględny?
- Jakich dokumentów należy wymagać od inwestorów?
- Co zrobić w sytuacji gdy właściciel terenu, na którym występuje zagłębienie występuje o wydanie decyzji zobowiązującej o rekultywacje?
- Jak przeprowadzać rekultywację zdegradowanych gruntów po kopalniach gazu? Czy istnieje wymóg przedkładania przez wnioskodawcę analizy badań po wykonaniu robót związanych z poszukiwaniem węglowodorów do starostwa?
- Jak wygląda proces rekultywacji terenów poprzemysłowych?
- Do czyich obowiązków należy wykonanie dokumentacji rekultywacyjnej?
- Jak postępować w sytuacji, gdy osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji w jej ramach, w miejscu wykopu robi staw?
- Czym są grunty zdewastowane, a czym są grunty zdegradowane?
- Czy urzędnicy muszą wymagać projektu rekultywacji, jeśli go nie zatwierdzają?
- Czy w przypadku gdy grunty są niekorzystnie przekształcone przez działalność prowadzoną na danym terenie 50 lat temu, można uznać za rekultywację naturalną zarośnięcie działki przez okres jej nieużytkowania?
- Co zrobić w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie posiada koncesji na wydobycie, a została wydana przez Starostę koncesja na rekultywację użytków rolnych? Jak w takim wypadku radzić sobie z inwestorami?
- Jak postępować w sytuacji, gdy odbywa się wydobycie, a firma nie występuje o kierunek rekultywacji? W jaki sposób egzekwować postępowanie, jeśli zamiast firmy o kierunek rekultywacji wystąpi starostwo?
- Problem ewidencyjny starych wyrobisk, na których widnieje “k” (grunt
własności gminnej), gmina sprzedaje nieruchomość i nalicza podatek od “k”
(widniejącym w ewidencji). Jak postępować z takimi działaniami?
- Wyrobiska w pobliżu rzeki, stwarza sytuację zagrażającą połączenia wód płynących z miejscem eksploatacji. Jakie organy powiadomić? Jaki kierunek powinien być obrany i kto go ustala? Czy starosta powinien ustalać kierunek rekultywacji? Ponadto, wyrobisko jest rekultywowane odpadami.
- Jak regularnie przeprowadzać kontrole rekultywacyjne? Przy wydaniu koncesji, firma jednocześnie dostaje decyzję o rekultywacji (termin za 30/40 lat). Czy w takiej sytuacji starostwo co roku ma zbierać informacje dotyczące wykonanych prac rekultywacyjnych?
- Co robić w przypadku, gdy po uzyskaniu opinii organów opiniujących okazało się, że kierunki są niezgodne z planem zagospodarowania przestrzennego?
- Co zrobić, gdy przedsiębiorca nie ujawnia użytku „K”, czyli kopalny (zmiana przeznaczenia) i występują niezgodności?
- Jaką podstawę prawną należy stosować, gdy na obszarze zrekultywowanym po zakładzie górniczym są plany stworzenia osiedla?
- Czy niwelowanie gruntów rolnych podlega rekultywacji?
- Zakup wyrobiska bez koncesji- Na jakiej podstawie urzędnik może zezwolić na rekultywacje, w sytuacji gdy nowi właściciele złożyli wniosek o kierunek rekultywacji? Kto powinien się tym zająć-starostwo czy marszałek?
- Czy gdy przedsiębiorca składa wniosek o kierunku rekultywacji, jest zobligowany dostarczyć jakąś rekultywację?
4. Rekultywacja różnymi rodzajami odpadów
- Jakie odpady mogą być stosowane do rekultywacji bez zabezpieczenia roszczeń?
- Problematyka rekultywacji przy użyciu odpadów-Jak weryfikować decyzje na przetwarzanie odpadów itd.?
- Co robić w sytuacji wystąpienia odpadów radioaktywnych? Tereny po odpadach hutniczych z prawdopodobieństwem wystąpienia np. głowic nuklearnych- W jaki sposób się do nich ustosunkować?
- Co robić gdy hałdy piachu będące pozostałością po wydobyciu, które służyły jako materiał do rekultywacji odpadami, zostały uznane w drodze decyzji za materiał niepełnowartościowy? Jakie działania podjąć?
- Po-rekultywacyjne gospodarowanie odpadami, chęci pozyskania szlak, wtórna rekultywacja - co robić?
5. Nielegalna eksploracja
- Jak prowadzić postępowanie w przypadku nielegalnego wydobycia? W jakim terminie, w jaki sposób, jakie dokumenty powinny zostać złożone? Jak powinna przebiegać rekultywacja takich terenów?
- Cała procedura rekultywacji nielegalnej eksploracji - jak do tego podejść? Jakie decyzje powinno się wydawać?
- Nielegalne wydobycie, a przepisy gospodarki przemysłowej? Co zrobić na gruntach z nielegalną eksportacją? Jakie postępowania wprowadzić? Czy można to nazwać przemysłem?
- W jaki sposób powinien zachować się starosta, w przypadku prowadzenia przez urząd górniczy postępowania, w sprawie nielegalnego wydobycia kopaliny bez koncesji? Co z rekultywacją?
6. Kierunki rekultywacji
- Zasady kwalifikacji - do czego kwalifikować, np. usunięcie pagórka?
- Jak określić kierunek rekultywacji ze względu na dokumenty?
- Jakie są rodzaje i kierunki rekultywacji? W jaki sposób właściwie udokumentować wybór danego kierunku?
- Kto powinien ustalać kierunek rekultywacji w przypadku, gdy jest wyznaczona rekultywacja kopalni i zasypywanie odpadami? Co w sytuacji gdy pojawi się woda i jak takie wyrobisko ma się wtedy do prawa wodnego?
- Zmiana kierunku rekultywacji - który wybrać w przypadku dwóch sprzecznych opinii?
7. Nowy właściciel gruntu lub znikająca z rynku firma
- Co zrobić, jeżeli zobowiązana do rekultywacji osoba fizyczna zmarła? Jakie działania podjąć?
- Jak postępować w sytuacji gdy nałożony na firmę obowiązek rekultywacji nadal trwa, a firma, która spowodowała degradację w latach 70. już nie istnieje? Co robić?1
- Kto powinien rekultywować teren, gdy następuje zmiana właściciela, ale on nie spowodował dewastacji?
- Jakie czynności podjąć, jeżeli nie został ustalony sprawca degradacji? Jak powinno przebiegać finansowanie, z jakich środków? Jeśli nie został wyznaczony sprawca, jeżeli nie ma środków na rekultywację, jak to powinno być zrekultywowane?
- Kto powinien być odpowiedzialny za ustalenie podmiotów postępowania? Wnioskodawcy i właściciel gruntów? Czy również właściciele nieruchomości sąsiednich?
- Co zrobić, jeżeli osoba zobowiązana do rekultywacji nie wykonuje tego obowiązku, a w międzyczasie zawiera akt notarialny i zmienia się właściciel nieruchomości? Jak powinna wyglądać procedura?
- Osoba, która uzyskała koncesję, dzierżawi grunt i zakończyła wydobywanie. Koncesja wygasła, a właściciel gruntu wycofał dzierżawę i zabronił wejścia na grunt. Teraz właściciel wymaga ustalenia kierunku rekultywacji na osobę, która miała koncesję. Czy bez ustalenia kierunku można od razu robić zakończenie, bo rekultywacja została przeprowadzona?
- Niewykonanie rekultywacji przez sprawcę degradacji i zmiana właściciela- Jakie istnieją narzędzia prawne w tym zakresie?
- Przedsiębiorca przekształcił się, a poprzedni nie wykonał rekultywacji. Obecnie wyznaczono inny kierunek, wyrósł tam las, a nowy zarząd zawnioskował o zmianę. Czy starostwo może zmienić w takim przypadku kierunek rekultywacji?
- Postępowanie administracyjne, procedura, jak wyegzekwować rekultywacje, gdy firmy znikają z rynku?
- Czy urzędnicy mogą przenieść obowiązek rekultywacji?
- Co zrobić, gdy osoba zobowiązana do rekultywacji sprzedała działkę? Czy nowy właściciel może prowadzić rekultywację? Czy na podstawie decyzji rekultywacyjnej może starać się o decyzję na odzysk odpadów w celu unieszkodliwienia tych odpadów poza instalacjami i na wypełnianiu powstałych terenów poeksploatacyjnych?
Pytania starostw powiatowych dotyczace rekultywacji i zagospodarowania gruntów:
- Czy na gruncie klasy N wpisanym do ewidencji gruntów jest możliwa rekultywacja?
- Co w przypadku, gdy właściciel gruntu nie odbiera korespondencji?
- Na jakiej podstawie zawiadamiamy właściciela terenu o terminie kontroli, jeżeli kontrola nie stanowi oględzin i jest wykonywana w oparciu o przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców?
- Na jakiej podstawie zawiadamiamy o kontroli wójta?
- Na jakiej podstawie wpisujemy do decyzji określającej warunki rekultywacji dodatkowe zobowiązania?
- Jaka jest podstawa prawna zaproszenia przedstawicieli urzędu górniczego, prezydenta lub nadleśnictwa na oględziny w sprawie zakończenia rekultywacji?
- Jak postępować w przypadku rekultywacji wykonywanej bez zezwolenia na terenie, na którym nie występują złoża kopalin?
- Przedsiębiorstwo jest w upadłości. Są problemy z wyegzekwowaniem obowiązku rekultywacji, pomimo kontroli z udziałem OUG, RDLP i burmistrza. Co w takim przypadku?
- Jak wyegzekwować dostarczenie przez przedsiębiorcę dwóch opinii, jeżeli taki zapis zostanie zawarty w protokole kontroli? Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie wskazuje wprost, kto ponosi koszty opinii i kto powinien je zlecić, a egzekucja z ww. ustawy jest niemożliwa.
- Skąd wiemy o wykonaniu rekultywacji bez zezwolenia?
- Co może zrobić organ, jeżeli osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji nie odbiera korespondencji?
- Na jakiej podstawie podczas kontroli można wydłużyć termin o kolejne 3,5 miesiąca na wykonanie rekultywacji?
- Czy organ może ustalić „zadrzewieniowy” kierunek rekultywacji?
- Na którym etapie postępowania wymagamy opinii dwóch rzeczoznawców?
- Kiedy powinny zostać złożone opinie? Czy łącznie z wnioskiem o uznanie rekultywacji?
- Jakimi uprawnieniami powinien legitymować się rzeczoznawca sporządzający opinię?
- Jakie dodatkowe działania mogą być podjęte przez organ, który przeprowadza kontrolę rekultywacji?
- Czy NIK nie zarzuci braku wiarygodności opiniom zleconym przez przedsiębiorcę?
- Czy istnieje możliwość zlecenia wykonania opinii rzeczoznawcom przez urząd i zobowiązania do pokrycia kosztów przez przedsiębiorcę?
- Jaki rzeczoznawca powinien sporządzić opinię?
- Czy można wydać decyzję odmawiającą uznania rekultywacji z powodu braku dwóch opinii? Jaką podać podstawę prawną?
- Jak wygląda rekultywacja na terenach poprzemysłowych, jeżeli nie było koncesji na wydobycie złóż?
- W jakich przypadkach może zostać wydana decyzja uznająca rekultywację za zakończoną bez opinii dwóch rzeczoznawców?
- Co jest podstawą określenia kierunków rekultywacji?
- Czy może być kierunek ekologiczny, kierunek specjalny, kierunek mieszany lub kierunek zadrzewiony?
- Czy kierunek zadrzewieniowy można uznać za kierunek leśny? Czy stanowi on jednak kierunek ekologiczny?
- Przedsiębiorca ma konkretny plan i nie chce ponosić kosztów odtworzenia gruntu, jeżeli ma mieć inne przeznaczenie. Rekultywację chce przeprowadzić z wykorzystaniem odpadów nieszkodliwych. Co w takim przypadku?
- Czy można z urzędu zmienić kierunek rekultywacji lub uznać rekultywację za zakończoną w kierunku innym, niż tym wynikającym z decyzji, jeżeli był w niej określony kierunek leśny, a w wyrobisku pojawiła się woda i aktualnie znajduje się w tym miejscu zbiornik wodny, natomiast wokół niego nastąpiła sukcesja naturalna? Z przedsiębiorcą nie ma kontaktu, jednak wiemy, że zostało przeprowadzone i zakończone postępowanie upadłościowe działalności jednoosobowej.
- Jak wpisać stopień ograniczenia w decyzji ustalającej termin i kierunek rekultywacji, jeżeli wnioskodawca złożył wniosek przed eksploatacją?
- Czy powierzchnia wskazana w decyzjach nadających kierunek rekultywacji i uznających rekultywację za zakończoną może być określona w przybliżeniu, czy musi być z dokładnością do 0,0000 ha?
- Co w przypadku, gdy rekultywacja nie została zakończona w terminie, ponieważ urząd górniczy na gruntach objętych rekultywacją prowadził postępowanie o nielegalne wydobycie po ustaniu koncesji?
- Co, jeżeli wyrobisko jest opuszczone i nie ma zakładu górniczego?
- Co może zrobić organ, jeżeli osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji terenu nie odbiera korespondencji i zostało opuszczone wyrobisko podgórnicze oraz nie ma zakładu górniczego, ani przedsiębiorcy?
- Czy jest określony ustawowo termin na złożenie wniosku o ustalenie kierunku rekultywacji?
- Na terenie odbywało się nielegalne wydobycie. Wtórnie umieszczono w wyrobisku odpady. UOG wydał decyzję o opłacie, a postępowanie w sprawie nakazania usunięcia odpadów nadal jest w toku. Właściciel złożył wniosek o rekultywację. Czy powinniśmy zawiesić postępowanie do czasu zakończenia postępowania nakazowego i usunięcia odpadów? Czy do wniosku powinny być dołączone opinie rzeczoznawców oraz dokumentacja rekultywacyjna?
- Czy organ występując do OUG o zaopiniowanie wydania decyzji o uznaniu rekultywacji gruntów za zakończoną powinien przesłać projekt decyzji?
- W jakich przypadkach organ może przenieść obowiązki wynikające z przeprowadzenia rekultywacji na inny podmiot? Czy przeniesienie koncesji na wydobywanie kopaliny zezwala na zmianę osoby obowiązanej do wykonania rekultywacji?
- W jakich przypadkach organ może odmówić odebrania rekultywacji terenu?
- Jeżeli przedsiębiorca nie rozpocznie wydobycia, to czy wpisujemy oznaczenie „K”?
- Na terenie działki, na której znajdują się wyrobiska występują kopaliny oraz samosiejki drzew i krzewów. Na jaki rodzaj użytku może zostać zmieniona działka w ewidencji gruntów, jeżeli w MPZP jest przeznaczenie rolne? Czy bez przeprowadzenia rekultywacji można dokonać zmian w ewidencji?
- Czy można wydać decyzję o uznaniu rekultywacji za zakończoną bez określenia terminu i kierunku rekultywacji?
- Czy zasięgamy opinii wójta przy zmianie decyzji o kierunku rekultywacji w zakresie wykorzystania opadów – uzupełnienie decyzji o zapis możliwości wykorzystania odpadów w procesie rekultywacji?
Prowadzący
Maciej Malinowski- od 2014 roku geolog powiatowy w Starostwie Powiatowym w Wejherowie, wykładowca na kierunku Inżynieria Ropy i Gazu (z zakresu m.in. ochrony środowiska podczas prac poszukiwawczo-rozpoznawczych i wydobywczych kopaliny, wykłady z zagadnień rekultywacyjnych i ich wpływu na aspekty środowiskowe, a także uwarunkowania prawne), wcześniej starszy inspektor ds. geologii w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Gdańsku (Oprócz częstych kontroli zakładów górniczych, przeprowadzał również kontrolę w zakresie wykonywania prac rekultywacyjnych z wykorzystywaniem odpadów). Zajmuje się prawem geologicznym i górniczym, a także ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Do jego fundamentalnych obowiązków należy wydawanie decyzji w zakresie rekultywacji. W związku z lokalizacją na terenie powiatu dużej liczby kopalń (w tym odkrywkowych oraz otworowych) rekultywacja jest powszechnym zagadnieniem na niniejszym stanowisku pracy. W skali roku szacunkowo wydaje 10 decyzji rekultywacyjnych oraz wykonuje częste wyjazdy kontrolne weryfikujące realizację wykonywanych prac i zabiegów rekultywacyjnych. Absolwent studiów na kierunku Ochrona środowiska oraz studiów inżynierskich z planowania i zagospodarowania przestrzennego. Kolejnym kierunkiem studiów była geologia, a następnie w 2021 r. uzyskał uprawnienia gleboznawcy i klasyfikatora gruntów. Wykonuje również opinie określające stopień ograniczenia lub utraty wartości użytkowej gruntów dla potrzeb przyszłych prac rekultywacyjnych. W 2022 roku prowadził blok rekultywacyjny podczas 1. Konferencji Współczesna Geologia Samorządowa organizowanej przez Państwowy Instytut Geologiczny.
Prawa autorskie do niniejszego programu przysługują Private Corporate Consulting Sp. z o.o. Udostępnianie, kopiowanie i przerabianie niniejszego programu bez pisemnej zgody Private Corporate Consulting Sp. z o.o., zagrożone jest odpowiedzialnością karną oraz cywilną.