Wideoszkolenie: Podziały nieruchomości

Fragment ze szkolenia

Zobacz wideo >>

W programie m.in., wybrane zagadnienia:

• Rodzaje podziałów nieruchomości uregulowanych w ustawie o gospodarce nieruchomościami
• Podział nieruchomości niezależny od ustaleń Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego
• Podział nieruchomości rolnych i leśnych
• Zapewnienie dostępu do drogi publicznej jako warunek dopuszczalności podziału nieruchomości
• Postępowanie w sprawie podziału nieruchomości
• Decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości, k.p.a. w podziałach
• Zakres obowiązków i czynności geodety w postępowaniu podziałowym

Wzory pism, jakie otrzymają uczestnicy:

Szczegółowy program szkolenia:

Pytania, na które odpowiedzieliśmy podczas ostatniego szkolenia:

• Co w sytuacji, gdy działka jest własnością gminy, a osoba fizyczna chciałaby od gminy nabyć działkę na powiększenie swojej działki?
• Co w przypadku, gdy podział obejmuję działkę, która w MPZP posiada przeznaczenie w części pod uprawy rolne i w pozostałej części pod poszerzenie drogi publicznej lub drogi wewnętrznej? Jej powierzchnia wynosi 0,30 ha, a podział ma na celu wydzielenie gruntu przeznaczonego pod poszerzenie drogi publicznej lub drogi wewnętrznej. W wyniku podziału powstaje działka z przeznaczeniem poszerzenia drogi o powierzchni, np. 0,10 ha i działka z przeznaczeniem rolnym o powierzchni, np. 0,20 ha. Czy taki podział jest możliwy? Jak należy patrzeć w takim przypadku na warunek podziału nieruchomości rolnej, w wyniku którego powstaje działka gruntu o powierzchni poniżej 0,30 ha?
• Zostały wydane warunki zabudowy dla budynku mieszkalnego i gospodarczego w zabudowie zagrodowej na części działki, która jest gruntem klasy III. Grunty nie były wyłączone w poprzednim planie z produkcji. Obecnie mieszkaniec składa wniosek o podział tej działki, tylko w części objętej zakresem WZ. WZ były wydane dla istniejącego gospodarstwa rolnego. Co robić?
• Zgodnie z przepisem art. 94 ust.1 pkt.2 Ustawy o gospodarce nieruchomościami w decyzji mowa jest o możliwości podziału na 4 działki budowlane; dodatkowo jest jeszcze wydzielona piąta działka jako droga wewnętrzna, o której nie ma mowy w decyzji o warunkach zabudowy; czy w takim przypadku należy zmienić decyzję o warunkach zabudowy?
• Czy zgodnie z przepisem art. 95 ust. 1 zniesienie współwłasności, gdzie wymagane jest pozwolenie na budowę, a tego pozwolenia nie ma, bo budynki zostały wybudowane przed II wojną światową, czy ust 4 realizacji roszczeń do części nieruchomości?
• Strona przedłożyła projekt podziału nieruchomości rolnej w celu wydzielenia działki przeznaczonej na powiększenie sąsiedniej nieruchomości; po zbadaniu sprawy organ stwierdził, że położona jest w innej gminie i innym powiecie. Co w takim przypadku? Notariusz nie połączy tych dwóch nieruchomości w jedną nieruchomość w jednej księdze wieczystej, ponieważ będą oddzielne sądy wieczystoksięgowe
• Czy w przypadku podziału nieruchomości z przepisu art. 95 pkt 1 trzeba wymagać przedłożenia od wnioskodawcy decyzji o pozwoleniu na budowę lub zaświadczenia o braku przeciwności co do sposobu użytkowania budynku? Jak postąpić w przypadku budynków starych, wybudowanych w latach 70-80, gdy właściciel nie posiada takiej dokumentacji?
• Czy przepis art. 95 ust. 1 dotyczy wszystkich budynków, czy tylko budynków mieszkalnych?
• Czy budynki wybudowane przed II wojną powinny mieć pozwolenie na użytkowanie, uzyskane przez wnioskodawcę i dołączone do wniosku?
• Czy w przypadku podziału nieruchomości z przepisu art. 95 pkt. 1 można nowo projektowane granice prowadzić po ścianie budynku?
• Czy w przypadku podziału nieruchomości z przepisu art. 95 pkt 7 dostęp do drogi publicznej musi być bezpośredni, czy też istnieje możliwość dokonania podziału pod warunkiem ustanowienia odpowiednich służebności drogowych?
• PRZYKŁAD: strona przedkłada projekt podziału nieruchomości, która styka się bezpośrednio z drogą wewnętrzną, stanowiącą własność gminy (droga nie jest drogą publiczną); szerokość tej drogi wynosi poniżej 5,0 m - jest to 3,0 m lub miejscami poniżej 3,0 m. Czy należy zatwierdzić podział pod warunkiem ustanowienia odpowiednich służebności drogowych?
• PRZYKĄŁD: w MPZP nieruchomość podlegająca podziałowi posiada przeznaczenie w części pod teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej o symbolu MN i w pozostałej części pod teren leśnych o symbolu ZL. Przeznaczenie przedmiotowej nieruchomości zostało tak określone, że przy drodze publicznej na całej szerokości nieruchomości jest teren leśny, a w dalszej części teren mieszkaniowy. Czy w takim przypadku na tym terenie leśnym można wydzielić drogę wewnętrzną, zapewniającą dostęp do drogi publicznej dla nowo wydzielanych działek budowlanych?
• Co w przypadku, gdy termin 6 miesięcy minął? Co w sytuacji, gdy strona przychodzi z decyzją i chce kolejną z nowym terminem?
• Jak postąpić, jeżeli wnioskodawca ma dwie działki, które do siebie przylegają, z czego jedna z nich jest wydzielona pod drogę powiatową, oznaczona jest „dr” i jest dla niej operat, który nie został zatwierdzony decyzją. Działki są w jednej księdze wieczystej
• Jeżeli stroną postępowania jest powiat, ponieważ doszło do wydzielenia działki przeznaczonej pod poszerzenie drogi publicznej, to czy w przypadku ostatecznej decyzji podziałowej należy wystosować wniosek do wydziału ksiąg wieczystych o wpis ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym? Czy powiat lub wnioskodawca powinny uregulować we własnym zakresie?
• Co w sytuacji, gdy mapa z projektem podziału nieruchomości nie zawiera wszystkich elementów wskazanych w par. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości rozporządzenia (chodzi m. in. o przyłącza wodociągowe, kanalizacyjne, energetyczne do działki)? Czy należy wzywać wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o odpowiednią mapę? Czy przyjęcie takiej mapy do ośrodka nie powinno mieć miejsca? Do tego na mapie zasadniczej są widoczne przyłącza
• Czy wstępny projekt podziału musi być sporządzony na wykupionej mapie zasadniczej, czy może być na mapie, którą geodeta otrzymał do zgłoszenia?
• Jaka jest podstawa prawna, żeby wymagać we wniosku czytelnego podpisu?
• Czy jest jakiś określony czas, który powinien minąć od ogłoszenia w gazecie do wydania postanowienia opiniującego?
• Co w sytuacji, gdy geodeta popełnił błąd na mapie?

• Jak postępować w przypadku, gdy postanowienie zostało zaopiniowane przez Kolegium Samorządowe, natomiast obecnie wnioskodawca wystąpił z projektem podziału, gdzie wydzielona działka nie ma dostępu do drogi publicznej?
• Co zrobić, jeżeli w postanowieniu nowa działka ma 700m² i w planie jest min. 700m², a przy decyzji wychodzi mniejsza powierzchnia?
• Czy można podzielić z urzędu działkę, która jest własnością gminy (nie ma MPZP) pod istniejącą już wieżę telekomunikacyjną, będącą w dzierżawie firmy Orange, jeżeli nowo wydzielona działka miałaby mniej niż 0,3 ha? Użytek pod wieżę Bi, pozostała część działki to RIV
• Jeżeli decyzja o lokalizacji celu publicznego dotyczy inwestycji liniowej albo melioracji, to czy musimy wydawać postanowienie i decyzję o podziale, gdy podział dotyczy terenów rolnych?
• Czy można dokonać podziału działki, która częściowo w planie jest jako RM od drogi publicznej, a częściowo R w głębi? Czy jest możliwy podział niezgodnie z linią podziału RM/R?
• Czy decyzja o WZ powinna zawierać warunki dotyczące podziału? Na co zwrócić uwagę analizując czy podział jest zgodny z decyzją o WZ?
• Czy można wydzielić działki mniejsze od powierzchni wskazanej w decyzji o warunkach zabudowy?
• Czy można wydzielić działkę niezbędną do korzystania z budynku mieszkalnego, na którym jest użytek Br-PsIII i PsIII? Czy podział musi się ograniczać tylko do użytku Br-PsIII?
• Czy o podział nieruchomości zgodnie z przepisem art. 95 ust. 4 może wystąpić tylko starosta? Czy należy dokonać podziału z urzędu w związku przepisem art. 97 ust. 4?
• Czy można wydzielić działkę niezbędną do korzystania z budynku mieszkalnego, jeżeli na działce są dwa domy będące własnością jednej osoby?
• Podział na działkę z KOWR-u, nowo wydzielona działka miała być przeznaczona na poszerzenie drogi publicznej. Czy jest to przesłanka do zastosowania przepisu art. 95 ust. 4 w przypadku, gdy art. 97 ust. 4 mówi o tym, że o taki podział może wystąpić starosta lub można dokonać podziału z urzędu?
• Strona wystąpiła do zaopiniowania podział działki, na której są dwa budynki. Chce wydzielić dwie odrębne działki na dwa budynki, które nie spełniają kryteriów powierzchniowych. Droga wewnętrzna i kolejna działka niezabudowana przeznaczona do zabudowy spełniają zapisy minimalnej powierzchni działki. Czy dla takiego podziału powinno być wydane postanowienie czy tylko decyzja?
• Czy prawidłowy jest podział polegający na wydzieleniu działki pod budynkiem po obrysie ścian, w celu wydzielenia działki niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego?
• Czy można dokonać podziału zgodnie z przepisem art.95 ust.7 w następujący sposób: nowo projektowana granica nieruchomości będzie przebiegać pół metra od istniejącego budynku mieszkalnego z jednej strony oraz pół metra od projektowanego budynku mieszkalnego (uzyskano pozwolenie na budowę) z drugiej strony?
• Czy można podzielić działkę, gdzie jedna z granic dzielonej działki jest granicą sporną?
• Czy można wydać decyzję, jeżeli dostajemy protokół z przyjęcia granic?
• Czy do wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej podział, do protokołu z przyjęcia granic powinien być dołączony oryginał od geodety czy kopia z pieczątką z PODGiK, że jest stroną z operatu?
• Czy można dokonać podziału zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy, jeżeli została wydana jedna decyzja na całą działkę (powierzchnia około 0,9000 ha), a wnioskodawca chce podzielić działkę na 9 mniejszych działek, w tym jedna działka zostanie przeznaczona pod drogę wewnętrzną?
• Czy zawsze wysyła się zawiadomienie o wszczęciu postępowania, czy od razu postanowienie opiniujące?
• Jak należy poinformować właściciela nieruchomości o ustanowieniu służebności?
• Jeżeli w projekcie mapy podziałowej jest służebność, to czy w decyzji powinno się ją opisać zgodnie z mapą?
• Czy w planie miejscowym musi być wskazane czyją własnością jest droga publiczna?
• Zgodnie z planem część działki jest przeznaczona na drogę publiczną. Czy przy podziale obligacyjnie część tej działki musi być wydzielona pod drogę publiczną? Wnioskodawca chce samego podziału bez wydzielenia pod drogę
• Czy jest określony ostateczny termin wypłaty odszkodowania po przejściu prawa własności po podziale?
• Jeżeli strona występuje o podział działki i nowo wydzielane działki mają przeznaczenie w części MN, a w części KDD, to czy część, która jest KDD powinna być osobną działką i przejść na własność gminy?
• Czy roszczenie o odszkodowanie przedawnia się?
• Czy w przypadku wpisania nieruchomości do gminnej ewidencji zabytków, będącej pod nadzorem konserwatora zabytków, przed dokonaniem podziału należy to z nim uzgodnić czy uzyskanie pozwolenia dotyczy tylko nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków?
• Co zrobić w sytuacji, jeżeli po wydaniu postanowienia, zmieni się wnioskodawcy koncepcja podziału nieruchomości? Czy wówczas wzrusza się pierwsze postanowienie?
• Czy do terminów liczy się też okres, gdy geodeta przygotowuje dokumentację?
• Czy można scalać nieruchomości?
• Czy jest możliwy podział nieruchomości, polegający na wydzielenie działki Br-PsIII o powierzchni mniejszej niż 30 arów, służącej na poprawę warunków użytkowania działki sąsiedniej, jeśli działka sąsiednia i działka dzielona jest w tej samej KW?

Nowości w programie:

• Co w przypadku, gdy jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, a działka leży na terenach, które mają różne przeznaczenie w planie?
• Czy wzywamy do przedstawienia decyzji, jeżeli nie ma planu?
• Czy można podzielić działkę na podstawie decyzji o warunkach zabudowy w zabudowie zagrodowej?
• Czy w przypadku podziału z urzędu zgodnie z celem publicznym należy zaopiniować wstępny projekt podziału? Czy postępowanie jest uproszczone i nie zachodzi konieczność opiniowania?
• Jak się odnieść do wniosku o wydanie podziału w przypadku, gdy cała działka została objęta warunkami zabudowy na dom opieki społecznej?
• Czy można wydzielać działki o mieszanym przeznaczeniu, np. mieszkalna i przemysłowa?
• Czy w przypadku podziału w odległości mniejszej niż 3 m od ściany budynku należy wymagać opinii przeciwpożarowej?
• Postanowienie nie jest konieczne w przypadku podziału z urzędu działki gminnej, ale wymagał go geodeta dokonujący podziału. Czy powinno zostać wydane postanowienie o wszczęciu postępowania?
• Czy w przypadku wydzielenia funkcji mieszkaniowej od drogi musi być to podział nieruchomości z urzędu? Czy można dokonać podziału na wniosek gminy?
• Czy decyzja może zostać wydana z urzędu, jeżeli postanowienie zostało wydane na wniosek gminy?
• Czy w przypadku podziału, w którym dzielony jest budynek możemy wymagać zaświadczenia od budowlańca?
• Czy podział jest możliwy w przypadku, gdy w budynku są wydzielone mieszkania na piętrze i parterze, a wnioskodawca chce dokonać podziału na dwie części?
• Czy na podstawie przepisu art. 95 pkt 7 można wydzielać budynek w budowie?
• Czy przy podziale nieruchomości zgodnie z planem na dwie części obie muszą odpowiadać parametrom z planu?
• Dwie sąsiednie działki są bardzo wąskie i długie, prawo własności ma dwoje różnych właścicieli, którzy chcą podzielić działki na pół i się wymienić. Czy można wydzielić działkę na powiększenie działki projektowanej?
• Co w przypadku podziału po ścianie budynku gospodarczego na powiększenie nieruchomości sąsiedniej?
• Co zrobić, gdy właściciel chce podzielić działkę i wydzielone części przepisać na dzieci, a powierzchnia działki w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego jest zbyt mała, aby można było ją podzielić?
• Czy cel podziału jest wymagany tylko przy podziałach z przepisu art. 95?
• Co w przypadku, gdy wydzielono działkę będącą w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego na terenach rolnych, działkę o powierzchni mniejszej od 0.3000 ha, na przyłączenie do sąsiedniej nieruchomości? Działki, zarówno powiększana jak i przeznaczona na powiększenie sąsiedniej nieruchomości mają odrębne księgi wieczyste, ale należą do jednego właściciela. Czy możliwy jest taki podział w trybie przepisu art. 93 ust. 2a i powiększenie nieruchomości sąsiedniej w znaczeniu wieczystoksięgowym, gdy jest jeden właściciel, ale inne księgi wieczyste?
• Czy organ musi sprawdzić, że działka w ciągu tych 6 miesięcy została przeznaczona na poszerzenie?
• Co w przypadku, gdy zaplanowany był podział na 5 działek (tereny rolne) i każda z nich miała być przeznaczona na powiększenie sąsiednich nieruchomości, z czego 2 działki zostały już zbyte na powiększenie, a pozostałe jeszcze nie? Minął okres 6 miesięcy, w czasie którego należało przenieść prawa do wydzielonych działek. Jak należy postąpić w takiej sytuacji? Czy należy uchylić decyzję? Co z działkami zbytymi na powiększenie?
• Podziałowi podlega działka rolna o powierzchni poniżej 0,3000 ha. Z 0,2800 ha zostają wydzielone działki o powierzchni 10 arów i 18 arów. We wniosku zostało wpisane, że tylko działka 10 arów ma zostać przeznaczona na powiększenie sąsiedniej nieruchomości a reszta 18 arów zostaje. Czy ta reszta też powinna zostać przeznaczona na powiększenie sąsiedniej nieruchomości?
• Jeśli działka A ma zapewniony dostęp do drogi publicznej przez działkę B, to jak powinien brzmieć zapis w decyzji przy zbywaniu działki A czy B? Tej, która nie ma dostępu do drogi publicznej czy tej, która ma być obciążona? Czy należy ustanowić służebność przejazdu i przechodu przez działkę B?
• Czy do jednej z nowo wydzielonych działek może być zapewniony dostęp do drogi publicznej przez rów o nieuregulowanym stanie prawnym? Właścicielem jest gmina, nie ma żadnych dokumentów, prawo użytkowania posiada Inspektorat Wodnych Melioracji. Na rowie jest przepust, przez który można przejechać. Jeśli tak to kto wyraża zgodę na przejazd?
• Czy na etapie postanowienia należy zawiadomić wszystkie strony postępowania?
• Czy należy uzyskać pismo z innego referatu gminy zajmującego się drogami, które są drogami gminnymi, gdzie pismo dotyczyłoby braku przeciwskazań do podziału przy danej drodze, albo o tym, że możliwy będzie zjazd z tej drogi?
• Czy wskazujemy w decyzji do jakiej drogi publicznej działka będzie miała dostęp?
• Czy należy wystąpić do zarządcy o uzgodnienie, jeżeli działka ma bezpośredni dostęp do drogi, ale w terenie jest to nie do zrealizowania, ponieważ jest skarpa? Co w przypadku, gdy zarządca odmówi?
• Czy właściciel może wystąpić o wydzielenie tylko terenu pod drogę zgodnie z planem? Czy w decyzji określamy kategorię drogi?
• Jaki jest czas na wypłatę odszkodowania?
• Czy decyzja może się przedawnić?
• Czy użytkownik wieczysty powinien posiadać zgodę właściciela nieruchomości, którym jest gmina, na podział nieruchomości?
• Jakie załączniki na etapie wstępnego projektu podziału, a jakie na etapie decyzji?
• Czy jedną decyzją podziałową można podzielić kilka działek?
• Kiedy żądać pozwolenia od konserwatora na podział?
• Wniosek o podział nieruchomości dotyczy dwóch sąsiadów, którzy wymieniają się działkami i geodeta zrobił jedną mapę z projektem. Czy można złożyć dwa wnioski do jednej mapy z projektem?
• Czy czas na wydanie decyzji liczymy od wniosku o wstępny projekt podziału?
• Czy po otrzymaniu wniosku o podział należy wydać postanowienie o wszczęciu postępowania i wezwać do uzupełnienia dokumentów z ust. 1a pkt 5-8?
• Co w sytuacji, gdy właścicielem nieruchomości jest osoba ubezwłasnowolniona częściowo? Czy wystarczy podpis kuratora wyznaczonego przez sąd?
• Co w przypadku, gdy otrzymujemy wniosek o dokonanie podziału nieruchomości prywatnej, w celu wydzielenia działki niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego? Czy w takiej sytuacji wydajemy postanowienie?
• Czy można udzielić informacji geodecie, jeżeli nie jest stroną w postępowaniu?
• Czy postanowienie powinno zostać wysłane do geodety?
• Czy w przypadku pełnomocnika należy wysłać mu wszystkie dokumenty wraz z decyzją? Czy pełnomocnik ma obowiązek przekazać właścicielowi decyzję?
• Jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Wnioskodawca chce podzielić działkę, bez wydzielenia działki pod drogę, która jest w planie. Czy można odmówić podziału z uwagi na niezgodność z planem?
• Czy jest możliwy podział na działce, w wyniku którego powstanie wydzielenie drogi? Brak wytyczeń na rysunku oraz brak szczegółowego zagospodarowania terenu na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z roku 1997, w którym działka przeznaczona jest jako teren sportowy wraz z zielenią towarzyszącą.
• Czy wydzielana działka, która ma zapewnić dojazd do innych wydzielanych działek, powinna mieć powierzchnię minimalną określoną w planie? Jest to droga wewnętrzna.
• Jest Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Chcemy wydzielić na terenach rolnych działkę pod drogę wewnętrzną, na podstawie art. 93 ust. 3a (droga będzie biegła środkiem działki), co spowoduje powstanie działek sąsiadujących z drogą, mniejszych od 30 arów – jako części po wydzieleniu drogi. Czy w takim przypadku należy stosować art. 93 ust. 2a wraz art. 93 ust. 3a, czy też dopuszczalne jest wydzielenie tylko w oparciu o ust. 3a? Droga fizycznie istnieje jako droga gruntowa wzdłuż dolnej granicy całej działki i łączy grunty na południe od tejże działki
• W jaki sposób sprawdzić zgodność podziału z warunkami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy? Czy można wymagać od wnioskodawcy przedstawienia konkretnych wskaźników (zabudowy itd.), czy np. powierzchni zabudowy i użytkowej, i samemu obliczać wskaźniki?
• Co w sytuacji, kiedy w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego nie ma minimalnych wymagań dotyczących działek budowlanych?
• Wydaliśmy decyzję podziałową z art. 93 ust. 2a z zastrzeżeniem przeniesienia praw własności w ciągu 6 miesięcy. Wnioskodawca nie wyrobił się w czasie i powiadomił nas o tym. Czy w takim przypadku wydajemy decyzję wygaszająca tamtą decyzję na wniosek strony? Czy strona teraz ma od nowa składać wniosek o podział nieruchomości? Czy strona musi teraz zaczynać wszystko od nowa? Czy strona może skorzystać z map z poprzedniego podziału? Czy niezbędne jest napisanie zawiadomienia o wszczęciu postępowania, a następnie wydanie decyzji wygaszającej, jeśli wnioskodawca złoży wniosek o wygaszenie decyzji?
• Przykład dotyczący podziału sprzed 6 lat na planie miejscowym. Nabywcy działek budowlanych z dużego podziału napotkali problemy z otrzymaniem pozwoleń na budowę, ponieważ starostwo dopatrzyło się, że droga publiczna, również powstała w tym podziale, jest przesunięta na łuku o około 1-1,5 względem swojej lokalizacji w planie. W Systemie Informacji Publicznej (SIP) po nałożeniu planu na mapę ewidencyjną widać przesunięcie drogi. Ustaliliśmy, że droga ma swoje wymiary z planu (12 metrów). Problem jest w łuku, który złagodzono przy podziale. Starostwo teraz wymaga od mieszkańców zmiany projektów budowlanych i przesunięcie budynków w głąb działek. Starostwo wychodzi z założenia, że jeszcze około 1-1,5 metra głębokości działek mieszkańców jest w planie pod drogę publiczną. Problem ten dotyczy 4 działek, a mieszkańcy oczekują teraz od gminy działań, uważając przy tym, że popełniono u nas błędy. W zaświadczeniach o przeznaczaniu w planie pisaliśmy, że jest tylko mieszkaniówka. Uznaliśmy, że jedynym wyjściem jest przystąpić do zmiany planu i zatwierdzenie stanu obecnego. W Systemie Informacji Publicznej takich sytuacji przesunięcia lokalizacji dróg można znaleźć więcej. Jak uniknąć takich sytuacji przyszłości? Czy można sprawdzać projekty podziału w jakimś programie?
• PRZYKŁAD: Jest działka o powierzchni 10000 m2. W planie minimalna powierzchnia działki budowlanej to 1000 m2. Wnioskodawca chce wydzielić 10 działek, aby móc maksymalnie wykorzystać teren. Część działek nie będzie miało bezpośredniego dostępu do drogi publicznej. Czy można żądać wydzielenia drogi wewnętrznej? Czy powinno się ustanowić służebność przejazdu?
• Czy przy wydzielaniu działki budowlanej należy wydzielić również poszerzenie pod drogę, zgodne z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego?
• Na jakiej podstawie należy ocenić zgodność działek zabudowanych ze wskaźnikami? Co w przypadku budynków już istniejących? Przy nowych budynkach ocenia się na podstawie projektu
• Czy można pozytywnie ocenić podział, w którym powierzchnia jest nieznacznie mniejsza od powierzchni w warunkach zabudowy?
• Wydana została decyzja o warunkach zabudowy na budowę dwóch budynków mieszkalnych. Czy może zostać wydana decyzja podziałowa, jeżeli po podziale miałoby powstać więcej niż 2 działki pod budowy budynków?
• PRZYKŁAD: jest działka „A” i „B”. Na działce „A” znajduje się budynek mieszkalny, natomiast działka „B” jest "innym budynkiem". Wnioskodawca złożył wniosek o podział w trybie art. 94 ust. 1 pkt 1 i oczekuje wydzielenia z działki „B” terenu pod poprawę zagospodarowania działki „A”. Czy w tej sytuacji należy sporządzić odmowę? Czy możliwe jest połączenie przez starostę działki „A” i „B” w jedną działkę ewidencyjną i następie zastosowanie art. 95 pkt 7?
• Co w przypadku, gdy w planie jedyną zasadą podziału jest „zgodność z przepisami szczególnymi”? Działka jest zabudowana. Czy po podziale odległość budynku od granicy powinna być zgodna z rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, czyli 4 m lub 3 m?
• Jeżeli w warunkach zabudowy jest dopuszczenie zabudowy 7 budynkami (4 mieszkalne, 3 letniskowe), a dalej jest napisane w decyzji, że planowane jest wydzielenie terenu z przedmiotowej działki 6 działek od 1000- 2000 m2. Wnioskodawca dołączył do wniosku podział na 7 działek i pozostałą część bez zmian. Czy można dokonać podziału na 7 działek? Czy należy zrobić zgodnie z zapisem o planowanym wydzieleniu działek i wystosować odmowę?
• Co w sytuacji, gdy wstępny projekt podziału został pozytywnie zaopiniowany, po czym okazuje się, że mapa z projektem podziału jest inna? Czy może to mieć istotny wpływ na wydanie decyzji odmownej?
• Co w sytuacji, gdy wydzielamy działkę niezbędną do korzystania z budynku mieszkalnego, a na działce znajdują się dwa budynki, z czego drugi nie jest samodzielny, ponieważ przyłącze wodociągowe jest poprowadzone bezpośrednio do pierwszego budynku, a następnie od pierwszego budynku jest zrobione przyłącze do drugiego. Czy taki podział jest dopuszczalny?
• Co z budynkami, tzw. "poniemieckimi", gdzie zazwyczaj jest brak pozwolenia na budowę?
• PRZYKŁAD: jest działka o powierzchni 5000 m2, na której znajdują się 2 budynki mieszkalne. Wnioskodawca chce ją podzielić na podstawie art. 95 pkt 7 w ten sposób, że nowe działki będą miały powierzchnie po 2500 m2, a budynki mieszkalne będą na jednej wspólnej działce. Jeden z budynków ma zostać rozebrany. Czy można dokonać takiego podziału? Czy powierzchnia 2500 m2 nie jest za duża jako niezbędna do korzystania z budynku mieszkalnego?
• PRZYKŁAD: do urzędu wpłynął wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej podział z art. 95 pkt. 7. Działki A o powierzchni 0,1761 na działki: A1 o powierzchni 0,1241 oraz A2, o powierzchni 0520 oraz działki B o powierzchni 0,2896 na działki B1 o powierzchni 0,2082 oraz B2 o powierzchni 0,0814. Czy jest możliwy taki podział, jeśli wnioskodawca konkretnie wskazał, że zamierza zbyć działki A2 oraz B2? Działki te mają użytek R IIIa a na działce A1 i B1 stoją budynki mieszkalne
• Deweloper buduje domki na terenie objętym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, który zakłada, że działki budowlane nie mogą być mniejsze niż 1500 m2. Po wybudowaniu chce je podzielić na mniejsze działki na podstawie art. 95 pkt 7. Czy można odmówić podziału?
• Wnioskodawca posiada 2 działki w jednej księdze wieczystej. Geodeta bez połączenia złożył wniosek o podział zgodnie z art. 95 pkt. 7 o wydzielenie pod budynek mieszkalny (budynek mieszkalny znajduje się na 16 arowej działce) działki o powierzchni 32 ar. Czy można wydzielić w tym trybie? Co w przypadku, gdy byłyby to budynki w zabudowie bliźniaczej albo budynek wolnostojący?
• Współwłaściciele działek A, B i C złożyli wniosek o podział tych trzech nieruchomości na podstawie art 95 pkt 7. Geodeta sporządził projekt podziału w taki sposób, że z trzech działek powstają dwie. Podział następuje z jednoczesnym usunięciem starych granic. Gmina stoi na stanowisku, że najpierw należy połączyć te działki a następnie będzie można wydzielić budynek mieszkalny. Na tym terenie jest brak planu
• Czy wnioskodawca może powołać się na art. 95 pkt. 7 w celu wydzielenia części działki, aby polepszyć użytkowanie działki sąsiedniej? Nie planuje podziału zgodnie z planem w obecnej chwili
• Który przepis prawny stosujemy do domków jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej? Przepis art. 95 pkt 7 czy przepis art. 93 pkt 3b?
• Co w sytuacji, gdy notarialnie ustalono, że działka będzie podzielona a następnie sprzedana, natomiast w rzeczywistości nie można zatwierdzić takiego podziału i wnioskodawca obarcza winą gminę?
• Jeżeli w planie miejscowym na jednej działce są tereny o różnym przeznaczeniu MN i R, to czy właściwy jest podział w trybie rolnym, gdy wydzielmy działki o powierzchni większej niż 30 ar na części działki położonej na terenie oznaczonym R w planie? Jako „reszta” z podziału pozostawałaby wtedy działka z przeznaczeniem MN i R
• Czy odmowę robimy poprzez postanowienie odmowne?
• Czy nie możemy wystosować pisma z informacją o konieczności uzupełnienia dokumentacji do dnia konkretnego w celu wydania decyzji?
• PRZYKŁAD: został złożony wniosek o podział do urzędu i nie zostało wysłane zawiadomienie o wszczęciu postępowania. Strona wycofała wniosek na piśmie. Czy w tej sytuacji należy wysłać pismo do tej osoby, że wniosek został wycofany i nie zostanie wydana decyzja? Czy musi być to w formie postanowienia? Czy nie odpowiadamy wcale wnioskodawcy?
• Wnioskodawca powiadomił nas o tym, że nie wyrobił się w czasie 6 miesięcy na sprzedaż wydzielonej działki. Czy w takim przypadku wydajemy decyzję wygaszająca tamtą decyzję na wniosek strony? Strona teraz ma od nowa składać wniosek o podział nieruchomości i zaczynać wszystko od nowa? Czy można skorzystać z map z poprzedniego podziału? Jeśli wnioskodawca złoży wniosek o wygaszenie decyzji to później niezbędne jest zrobienie zawiadomienia o wszczęciu postępowania i dopiero wydanie decyzji wygaszającej?
• Jeżeli dostęp do wydzielanej działki musi przebiegać przez działkę sąsiada, to należy w jakiś sposób zweryfikować czy sąsiad wyrazi na to zgodę? Czy możemy wpisać, że należy zapewnić dostęp do drogi publicznej przez służebność przechodu i przejazdu?
• Czy możemy nabić pieczęć na wydruku z dokumentu elektronicznego jako załącznik do wydawanej decyzji? Czy pieczęć powinna być umieszczona na dokumencie elektronicznym razem z podpisem elektronicznym?

1. Rodzaje podziałów nieruchomości uregulowanych w ustawie o gospodarce nieruchomościami

• Istotne kryterium podziału nieruchomości
• Przesłanki dopuszczalności dokonywania podziału:

- zgodność z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, jeżeli nieruchomość jest objęta takim planem (art. 93 ust. 1)
- niesprzeczność podziału z przepisami odrębnymi, jeżeli nieruchomość nie jest objęta planem miejscowym (art. 94 ust. pkt 1)
- zgodność podziału z warunkami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy (art. 94 ust. 1 pkt 2)

Co przypadku, gdy decyzja o warunkach zabudowy była wydana na inną osobę, niż właściciel?

• Postanowienie opiniujące podział nieruchomości
• Różnice w powierzchniach wydzielanych działek gruntu między wstępnym projektem podziału nieruchomości, a mapą z projektem podziału
• Zawieszenie postępowania podziałowego ze względu na opracowywany plan miejscowy

2. Podział nieruchomości niezależny od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

• Postępowanie w sprawie podziału nieruchomości, niezależnie od ustaleń planu miejscowego, a w przypadku braku planu niezależnie od decyzji o warunkach zabudowy (art. 95)
• Cele podziału nieruchomości, których realizacja jest możliwa niezależnie od ustaleń mpzp – omówienie
• Szczegółowe omówienie podziału nieruchomości w celu wydzielenia budynków przy zniesieniu współwłasności nieruchomości (art. 95 pkt 1)
• Realizacja roszczeń do części nieruchomości (art. 95 pkt. 4)
• Szczegółowe omówienie podziału nieruchomości w celu wydzielenia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku (art. 95 pkt 7)
  - odległości budynku od granicy
  - jak przesądzić kiedy mamy do czynienia z budynkiem, a kiedy z częścią budynku
  - kto może sporządzić rzuty kondygnacji budynku
• Podział nieruchomości w celu wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych np. PKP (art. 95 pkt 8)

• Zakres stosowania przepisów podziałowych do nieruchomości rolnych i leśnych
• Objęcie decyzją o warunkach zabudowy nieruchomości rolnej i leśnej
• Warunki dopuszczalności wydzielenia działek rolnych i leśnych o powierzchni poniżej 0,3000 ha:
  - wydzielenie działki gruntu na powiększenie sąsiedniej nieruchomości sąsiedniej
  - wydzielenie działki gruntu dla regulacji granic między nieruchomościami
  - wydzielenie działek rolnych i leśnych w okolicznościach wskazanych w art. 95
  - wydzielenie z nieruchomości rolnych i leśnych dróg wewnętrznych
• Uchylenie decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości w związku z uchybieniem terminu 6 miesięcy na przeniesienie praw do wydzielonych działek gruntu (art. 93 ust. 2a)

• Bezpośrednia lub pośrednia dostępność projektowanych do wydzielenia działek gruntu do drogi publicznej
• Drogi wewnętrzne wydzielane w ramach podziału nieruchomości
• Ciąg pieszo-jezdny, a zapewnienie dostępu do drogi publicznej
• Kiedy nie stosujemy warunku zapewnienia dostępu wydzielanym działkom gruntu do drogi publicznej
• Służebności drogowe, jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem
• Czy służebność powinna być zaznaczona na mapie?
• Wydzielenie pod drogi publiczne działek gruntu z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela
• Kategoria drogi, z czego wynika?
• Odszkodowanie za działki gruntu, których własność została nabyta z mocy prawa w wyniku podziału nieruchomości na wniosek właściciela

• Opłaty za podział nieruchomości
• Wszczęcie postępowania podziałowego na wniosek strony
• Określenie kto może być stroną postępowania podziałowego
• Pełnomocnictwo do podziału nieruchomości
• Wniosek o podział nieruchomości oraz dokumenty do wniosku o podział nieruchomości:
  - dokumenty stwierdzające tytuł prawny do nieruchomości
  - wypis i wyrys z rejestru gruntów
  - decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego
  - pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział nieruchomości
  - wstępny projekt podziału nieruchomości. Wymóg sporządzenia na kopii mapy z PODGiK
  - dokumentacja geodezyjna sporządzona przy podziale nieruchomości
• Wymóg sporządzenia wstępnego projektu podziału nieruchomości na kopii mapy z PODGiK. Co zrobić w przypadku nieaktualnej mapy?
• Czy dokumentacja geodezyjna musi być uwierzytelniona przez PODGiK? Braki formalne we wniosku o podział nieruchomości m.in. brak wskazania celu podziału
• Uzupełnienie wniosku o podział jedynie w części wynikającej z wezwania. Co zrobić? Czy do wniosku o podział powinny być załączone oryginały, czy kserokopie dokumentów?
• Czy wypis z rejestru gruntów może być dokumentem potwierdzającym tytuł prawny do nieruchomości? Czy strona musi zaktualizować dział II KW przed przystąpieniem do podziału nieruchomości?
• Opinia o podziale nieruchomości w formie postanowienia jako etap postępowania podziałowego
• Czy postępowanie w sprawie podziału nieruchomości może kończyć się postanowieniem opiniującym?
• Instrukcja kancelaryjna w postępowaniu podziałowym (6831 i 6724).Podział budynku usytuowanego na nieruchomości gruntowej
• Podział nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków
• Podział nieruchomości stanowiącej współwłasność
• Podział nieruchomości, której współwłaścicielem lub właścicielem jest osoba małoletnia
• Podział nieruchomości stanowiącej własność wójta/burmistrza/prezydenta miasta lub pracownika urzędu
• Zmiana strony postępowania w toczącym się postępowaniu podziałowym – przeniesienie prawa własności nieruchomości.Procedura k.p.a. przy wniosku o wycofanie lub zmianę
• Wszczęcie postępowania podziałowego z urzędu:
  - nieruchomość stanowiąca własność gminy
  - realizacja celu publicznego
• Śmierć strony w toku postępowania podziałowego
• Brak zgody właściciela na podział nieruchomości
• Zastosowanie art. 10 k.p.a. przy podziałach nieruchomości z urzędu
• Czy gmina może zrezygnować z dokonania podziału nieruchomości w związku z realizacją celu publicznego?
• Wszczęcie postępowania podziałowego z urzędu nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym

6.Decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości, k.p.a. w podziałach

• Ustalenie podstawy prawnej w postanowieniach i decyzjach
• Rodzaje decyzji zatwierdzających podziałach nieruchomości
• Czy pozytywna opinia w przedmiocie zgodności podziału nieruchomości z mpzp obliguje do wydania decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości?
• Jakie podmioty otrzymują ostateczną decyzję zatwierdzającą projekt podziału nieruchomości i czy powinny być one wykazywane w decyzji?
• Kto powinien dostarczyć ostateczne decyzje podziałowe, celem wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków oraz księdze wieczystej: geodeta, organ zatwierdzający podział czy wnioskodawca?
• Podstawa prawna zmiany lub uchylenia ostatecznej decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości
• Postępowanie odwoławcze

• Omówienie czynności geodety przy podziałach nieruchomości

8. Orzecznictwo dotyczące podziałów nieruchomości