W programie m.in., wybrane zagadnienia:
- Co zrobić w sytuacji, gdy osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji w jej ramach, w miejscu wykopu robi staw?
- Jakie są kategorie rekultywacji?
- Jakie są narzędzia prawne w zakresie: niewykonania rekultywacji przez sprawcę degradacji i zmiany właściciela?
- Co powinno znaleźć się we wniosku o zakończenie rekultywacji?
- Kto powinien wymagać opinii rzeczoznawców o utracie wartości użytkowej gruntów w przypadku działalności wydobywczej? Czy należy wymagać opinii, jeśli decyzji o rekultywacji jest wydawana przed eksploatacją?
- Rekultywacje wykonane bez zezwolenia, postępowanie i strony praktyczne, czy istnieją i jakie są konsekwencje od strony sankcji?
- Czy stwierdzenie ograniczenia wartości użytkowej gruntów przez dwóch biegłych zawsze jest niezbędne?
Szczegółowy program szkolenia:
1. Zakończenie rekultywacji, nowa koncesja i egzekwowanie rekultywacji
• Co powinno znaleźć się we wniosku o zakończenie rekultywacji?
• Jak skłonić osobę zobowiązaną do rekultywacji do wywiązania się ze zobowiązania, jeśli jeszcze tego nie zrobiła?
• Jak skutecznie przeprowadzić zakończenie rekultywacji?
• Co zrobić w sytuacji, gdy upłynął okres rekultywacji, a osoba zobowiązana do jej wykonania nadal próbuje wydobyć złoże i składa wniosek o kolejną koncesję?
• Czego należy wymagać podczas zakańczania rekultywacji? W jaki sposób kontrolować jej zakończenie?
• Jakie rodzaje sankcji wyróżniamy?
• Jak należy postępować w przypadku rekultywacji wykonanej bez zezwolenia? Czy można korzystać z sankcji, a jeśli tak, to jakich?
• Co zrobić z osobą, która nie wywiązuje się z przeprowadzenia rekultywacji poeksplotacyjnej, gdy grunty objęte rekultywacją miały klasę V i VI?
• W jaki sposób ponaglać osobę zobligowaną do rekultywacji?
• W jaki sposób urzędnik może bronić się przed egzekucją administracyjną rekultywacji?
• Jak wygląda egzekucja administracyjna rekultywacji? W jaki sposób postępować gruntami w klasach I-III gdy termin przeprowadzenia rekultywacji zostanie przekroczony?
• Na co zwracać uwagę w przypadku decyzji o uznaniu rekultywacji gruntów za zakończoną? W jaki sposób odebrać tę decyzję?
• Co robić w sytuacji, gdy rekultywacja trwa dłużej niż 5 lat? Jak rozpatrywać takie przypadki? Niektórzy piszą rozpatrzenia np. surowiec jest przerabiany w innych kopalniach, jak naliczać kary gdy są słabe mineralne gruntu?
• Jakie dokumenty są potrzebne, aby uznać rekultywacje za zakończoną ?
• Jak naliczyć opłaty karne, jeżeli rekultywacja dotyczyła gruntów klas niechronionych ? Jak wyegzekwować zakończenie tej rekultywacji ? Czy obowiązek egzekucji istnieje gdy grunty są niechronione?
2. Utrata właściwości użytkowych gruntów oraz opinie rzeczoznawców
• Czy opinia rzeczoznawców jest wymagana w przypadku wydobycia kruszywa i braku wartości użytkowej gruntu?
• Czy stwierdzenie ograniczenia wartości użytkowej gruntów przez dwóch biegłych jest zawsze niezbędne?
• Kto ponosi koszty opłacenia opinii rzeczoznawców? Jak wygląda kwestia finansowania ?
• Kto powinien wymagać opinii rzeczoznawców o utracie wartości użytkowej gruntów w przypadku działalności wydobywczej? Czy należy wymagać opinii, jeżeli decyzja o rekultywacji została wydana przed eksplantacją?
• Czy każdy "stopień utraty" wartości gruntów powinien mieć komplet decyzji?
• Co powinna zawierać opinia rzeczoznawcy?
• Czym jest "stopień utraty"?
• W jakim celu wydaje się decyzje ustalające stopień ograniczenia nieruchomości ?
• Czy przy każdej rekultywacji musi być wydana opinia dwóch rzeczoznawców?
• Kto może być rzeczoznawcą?
3. Rekultywacje odpadami, terminy oraz nietypowe sytuacje
• Czym jest projekt rekultywacji?
• Jakie są kategorie rekultywacji?
• Jak powinny wyglądać decyzje rekultywacyjne?
• Jakie są terminy rekultywacji?
• Jakie są rodzaje rekultywacji?
• Czy można przedłużyć termin rekultywacji? Czy jest to termin bezwzględny?
• Jakich dokumentów należy wymagać od inwestorów?
• Co zrobić w sytuacji gdy właściciel terenu, na którym występuje zagłębienie występuje o wydanie decyzji zobowiązującej do rekultywacje?
• Jak przeprowadzać rekultywację zdegradowanych gruntów po kopalniach gazu? Czy istnieje wymóg przedkładania przez wnioskodawcę analizy badań po wykonaniu robót związanych z poszukiwaniem węglowodorów do starostwa?
• Jak wygląda proces rekultywacji terenów poprzemysłowych?
• Do czyich obowiązków należy prowadzenie dokumentacji rekultywacji?
• Jak postępować w sytuacji, gdy osoba zobowiązana do wykonania rekultywacji w jej ramach, w miejscu wykopu robi staw?
• Czym są grunty zdewastowane, a czym są grunty zdegradowane?
• Czy urzędnicy muszą wymagać projektu rekultywacji, jeśli go nie zatwierdzają?
• Czy w przypadku gdy grunty są niekorzystnie przekształcone przez działalność prowadzoną na danym terenie 50 lat temu, można uznać za rekultywację naturalną zarośnięcie działki przez okres jej nieużytkowania?
• Co zrobić w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie zgłosił rozpoczęcia eksploracji, a została wydana przez marszałka koncesja na rekultywację użytków rolnych? Jak w takim wypadku radzić sobie z inwestorami?
• Jak postępować w sytuacji, gdy odbywa się wydobycie, a firma nie występuje o kierunek rekultywacji? W jaki sposób egzekwować postępowanie, jeśli zamiast firmy o kierunek rekultywacji wystąpi starostwo?
• Jaki tryb postępowania przyjąć w przypadku rekultywacji starych wyrobisk?
• Co należy robić w przypadku połączenia rzeki z wyrobiskiem? Jakie organy powiadomić? Jaki kierunek powinien być obrany i kto go ustala? Do jakiej kategorii przypisać wyrobisko jest rekultywowane odpadami?
• Jak regularnie przeprowadzać kontrole? np. od razu przy wydaniu koncesji firma dostaje decyzję o rekultywacji, to ten termin będzie za jakieś 30/40 lat, czy starostwo co roku ma sprawdzać przez 40 lat, co jest zrobione, co roku zbierać informacje dotyczącej koncesji wydobycia i na tej podstawie, te podmioty odrzucają coroczne kontrole
• Co robić w przypadku, gdy po uzyskaniu opinii od organów opiniujących okazało się, że kierunki są niezgodne z planem zagospodarowania przestrzennego?
• Co zrobić, gdy przedsiębiorca nie ujawnia użytku „K”, czyli kopalny (zmiana przeznaczenia) i występują niezgodności?
• Co zrobić w sytuacji, w której był zakład górniczy, wokół były pola i lasy, teraz chcą tam po rekultywacji zrobić osiedle i co po rekultywacji należy stosować? Jaką ustawę?
• Czy niwelowanie gruntów rolnych podlega rekultywacji?
• Zostało kupione wyrobisko bez koncesji i nowi właściciele złożyli wniosek o kierunek rekultywacji, na jakiej podstawie urzędnik może zezwolić na rekultywacje, kto powinien się tym zająć? Starostwo czy Marszałek? Osoba jest właścicielem, ale nie przeprowadziła rekultywacji, kto powinien ją wykonać?
• Czy gdy przedsiębiorca składa wniosek o kierunku rekultywacji, jest zobligowany dostarczyć jakąś rekultywację?
4. Rekultywacja różnymi rodzajami odpadów
• Jakie odpady mogą być stosowane do rekultywacji bez zabezpieczenia roszczeń?
• Problematyka rekultywacji przy użyciu odpadów, tutaj wchodzą decyzje na przetwarzanie odpadów itd., jak weryfikować?
• Co z wystąpieniem odpadów radioaktywnych? Tereny po odpadach hutniczych z prawdopodobieństwem wystąpienia np. głowic nuklearnych (kiedyś stacjonowały tam wojska radzieckie)
• Hałdy piachu, które były pozostałością po wydobyciu i służyły jako rekultywacja odpadami, a z drugiej strony były traktowane jako materiał i jest rozbieżność podejścia do sprawy i była decyzja, że to nie jest materiał pełnowartościowy, co robić? Jakie działania podjąć?
• Porekultywacyjne gospodarowanie odpadami, chęci pozyskania szlak, wtórna rekultywacja, co robić?
5. Nielegalna eksploracja
• W jakim terminie, w jaki sposób, jakie dokumenty powinny być złożone, jak prowadzić postępowanie w przypadku nielegalnego wydobywania? Jak powinna przebiegać rekultywacja takich terenów?
• Cała procedura rekultywacji nielegalnej eksploracji, Jak do tego podejść? Jakie decyzje powinno się wydawać?
• Czy nielegalne wydobycia można podpiąć pod przepisy gospodarki przemysłowej? Co zrobić na gruntach z nielegalną eksportacją? Jakie postępowania wprowadzić? Czy można to nazwać przemysłem?
• Urząd górniczy prowadził postępowanie w sprawie nielegalnego wydobycia legaliny bez koncesji, to zostało zakończone i teraz jak starosta powinien się zachować? Co z rekultywacją?
6. Kierunki rekultywacji
• Do czego kwalifikować, np. usunięcie pagórka?
• Kierunki i w jaki sposób np. można określić kierunek ze względu na dokumenty?
• Jakie są rodzaje i kierunki rekultywacji? W jaki sposób ma to być udokumentowane, dlaczego jest taki kierunek, a nie inny?
• Kto powinien ustalać kierunek rekultywacji w przypadku, gdy jest wyznaczona rekultywacja kopalni i zasypywanie odpadami i np. wcześniej nie było mowy, żeby urząd górniczy uzgadniał kierunki rekultywacji, gdy pojawiała się woda, teraz jest zmiana, że jest możliwe, że te wyrobiska nie podlegają prawu o stanie wodnym
• Zmiana kierunku z leśnego na rolny, dwie opinie: jedna negatywna, jedna pozytywna i jak to rozstrzygnąć, w jakim kierunku pójść?
7. Nowy właściciel gruntu lub znikająca na rynku firma
• Co zrobić, jeżeli zmarła osoba zobowiązana do rekultywacji, a była to osoba fizyczna? Co zrobić w trybie prawnym? Jakie działania podjąć?
• Firma, która dokonała degradacji nie istnieje, w latach 70. była nałożona rekultywacja, obowiązek nadal trwa, a firma, która była zobowiązana, już nie istnieje, co robić?
• Kto powinien rekultywować teren, gdy następuje zmiana właściciela, ale on nie spowodował dewastacji?
• Jakie czynności podjąć, jeżeli nie został ustalony sprawca degradacji? Jak powinno przebiegać finansowanie, z jakich środków? Jak to powinno przebiegać? Jeśli nie został wyznaczony sprawca, jeżeli nie ma środków na rekultywację, jak to powinno być zrekultywowane?
• Kto powinien być odpowiedzialny za ustalenie podmiotów postępowania? Wnioskodawcy i właściciel gruntów? Czy również właściciele nieruchomości sąsiednich?
• Co zrobić, jeżeli osoba zobowiązana do rekultywacji nie wykonuje tego obowiązku, a w międzyczasie zawiera akt notarialny, ciągle zmienia się właściciel nieruchomości, jak procedury te powinny wyglądać?
• Osoba, która uzyskała koncesję, dzierżawi grunt i zakończyła wydobywanie, koncesja wygasła i powinna być rekultywacja i właściciel gruntu wycofał dzierżawę, zabronił wejścia na grunt, a teraz przychodzi i wymaga ustalenia kierunku rekultywacji na osobę, która miała koncesję, czy bez ustalenia kierunku można od razu robić zakończenie, bo rekultywacja została przeprowadzona?
• Niewykonanie rekultywacji przez sprawcę degradacji i zmiana właściciela, jakie są narzędzia prawne w tym zakresie?
• Przedsiębiorca się przekształcił, a poprzedni nie wykonał rekultywacji, teraz jest wyznaczony inny kierunek i teraz wyrósł tam las, zmienił się zarząd, wnioskowali o zmianę - czy starostwo może zmienić w takim przypadku kierunek rekultywacji, jeżeli jest inny przedsiębiorca?
• Postępowanie administracyjne, procedura, jak wyegzekwować rekultywacje, gdy firmy znikają z rynku?
• Czy urzędnicy mogą przenieść obowiązek rekultywacji?
• Co zrobić, gdy dana osoba ma obowiązek rekultywacji i sprzedała działkę innej osobie, czy nowa osoba może prowadzić rekultywację? Czy na podstawie decyzji rekultywacyjnej może się starać o decyzję na odzysk odpadów w celu unieszkodliwienia tych odpadów poza instalacjami i na wypełnianiu powstałych terenów poeksploatacyjnych?
Prowadzący
Maciej Malinowski - od 2014 roku geolog powiatowy w Starostwie Powiatowym w Wejherowie, wykładowca na kierunku Inżynieria Ropy i Gazu (z zakresu m.in. ochrony środowiska podczas prac poszukiwawczo-rozpoznawczych i wydobywczych kopaliny, wykłady z zagadnień rekultywacyjnych i ich wpływu na aspekty środowiskowe, a także uwarunkowania prawne), wcześniej starszy inspektor ds. geologii w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Gdańsku (Oprócz częstych kontroli zakładów górniczych, przeprowadzał również kontrolę w zakresie wykonywania prac rekultywacyjnych z wykorzystywaniem odpadów). Zajmuje się prawem geologicznym i górniczym, a także ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Do jego fundamentalnych obowiązków należy wydawanie decyzji w zakresie rekultywacji. W związku z lokalizacją na terenie powiatu dużej liczby kopalń (w tym odkrywkowych oraz otworowych) rekultywacja jest powszechnym zagadnieniem na niniejszym stanowisku pracy. W skali roku szacunkowo wydaje 10 decyzji rekultywacyjnych oraz wykonuje częste wyjazdy kontrolne weryfikujące realizację wykonywanych prac i zabiegów rekultywacyjnych. Absolwent studiów na kierunku Ochrona środowiska oraz studiów inżynierskich z planowania i zagospodarowania przestrzennego. Kolejnym kierunkiem studiów była geologia, a następnie w 2021 r. uzyskał uprawnienia gleboznawcy i klasyfikatora gruntów. Wykonuje również opinie określające stopień ograniczenia lub utraty wartości użytkowej gruntów dla potrzeb przyszłych prac rekultywacyjnych. W 2022 roku prowadził blok rekultywacyjny podczas 1. Konferencji Współczesna Geologia Samorządowa organizowanej przez Państwowy Instytut Geologiczny.
Prawa autorskie do niniejszego programu przysługują Private Corporate Consulting Sp. z o.o. Udostępnianie, kopiowanie i przerabianie niniejszego programu bez pisemnej zgody Private Corporate Consulting Sp. z o.o., zagrożone jest odpowiedzialnością karną oraz cywilną.