Wideoszkolenie: Komunalizacja nieruchomości

Fragment ze szkolenia

Zobacz wideo >>

W programie m.in., wybrane zagadnienia:

• Interpretacja przepisów dotyczących komunalizacji
• Omówienie różnych przypadków przejmowania nieruchomości ze Skarbu Państwa na rzecz gminy – na postawie jakich przepisów przejmować nieruchomości?
• Czy można skomunalizować teren byłej linii PKP?
• Komunalizacja gruntów, które są własnością (należały do) Państwowego Funduszu Ziemi
• Co zrobić, jeśli grunty przeszły na starostwo, wojewodę?
• Komunalizacja nieruchomości, które były przekazane na rzecz Skarbu Państwa za renty lub emerytury
• Jak powinna wyglądać procedura odzyskiwania nieruchomości przez gminę, w przypadku, gdy właściciele budynku (po którym zostały ruiny), nie żyją, a grunty należą do Skarbu Państwa?

Wzory pism, jakie otrzymają uczestnicy:

Szczegółowy program szkolenia:

Pytania, na które odpowiedzieliśmy podczas ostatniego terminu szkolenia:

• Czy korzystne jest złożenie do wojewody przy wniosku z przepisu art. 5 ust. 1 i 2 zaświadczenia z ewidencji gruntów i budynków o stanie nieruchomości na dzień 27.05.1990 r.?
• Czy nieruchomość na terenach wiejskich, posiadająca ewidencji gruntów użytek rolny oraz w planie posiada przeznaczenie jako tereny upraw rolnych, która nie została przekazana do KOWR, może zostać skomunalizowana na podstawie przepisu art. 5 ust.1?
• W jaki sposób gmina ma udowodnić, że dane mienie państwowe służy użyteczności publicznej i może zostać przekazane na podstawie przepisu art. 5 ust. 3? Jakie dokumenty należy przedstawić?
• Co w sytuacji, gdy na dzień 30 czerwca 2000 r. nieruchomość posiada przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, a w ewidencji widnieje jako użytek rolny?
• Co zrobić z nieruchomością na terenach wiejskich, która na dzień 27 maja 1990 r. jest w ewidencji nieruchomością rolną i w planie przeznaczona pod rolę, a nieprzekazana do KOWR, zaś na 30 czerwca 2000 r. jest w ewidencji nieruchomością rolną, a w planie, którego żąda wojewoda jest przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową? Czy taką nieruchomość można skomunalizować na podstawie przepisu art. 5 ust.1?
• Czy nieruchomość przejęta na rzecz Skarbu Państwa na cele reformy rolnej (dekret PKWN z 1946r.), stanowiąca w dniu 30.06.2000r. rów, oznaczona w tej dacie w ewidencji użytkiem W - rów i przeznaczona w planie na cele rolne, może zostać skomunalizowana w trybie przepisu art. 13?
• Na część urządzonej drogi publicznej gminnej, urządzona jest KW na osobę fizyczną. Co z nabyciem drogi na rzecz gminy?
• Czy nieruchomość oznaczona w ewidencji symbolem Ls, niebędąca w zarządzie Lasów Państwowych, również nie podlega komunalizacji?
• Czy księga wieczysta nie jest potrzebna w każdym typie komunalizacji? Co w sytuacji, gdy decyzja o przekazaniu nieruchomości za rentę nie zawiera wymienionych działek?
• W jakim trybie nabywać na własność gminy drogi wewnętrzne, które są w posiadaniu samoistnym gminy?
• Kto powinien wykonać dokumentację, jeżeli droga publiczna gminna nie została wydzielona z gruntów leśnych?
• Czym różni się mienie gromadzkie od mienia gminnego?

Nowości w programie:

• Co w sytuacji, gdy wojewoda odmawia wszczęcia postępowania?
• Jeśli nie trzeba wysyłać spisów do wojewody to znaczy, że w ogóle nie trzeba ich robić?
• Czy musimy posiadać tytuł własności, aby skomunalizować drogę?
• Co, jeżeli KOWR odpisuje, że nie ma dokumentów, a w ewidencji gruntów widnieje grupa IVd? Czy mamy wystąpić do ewidencji o wykreślenie zapisu?
• Co, jeśli nie ma MPZP, a jedynie studium?
• Jaki dokument należy przedłożyć, jeżeli MPZP został uchwalony w 2005r., więc nie było go w dniu 30 czerwca 2000r? W uchwale z 2005r. w sprawie ustalenia MPZP jest powołane studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego na dzień 30 czerwca 2000r. Dodatkowo jest zapis, że projekt MPZP jest zgodny z ustaleniami studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego przyjętym uchwałą nr... Rady Gminy z dnia 30.06.2000r.
• Czy podziału geodezyjnego dokonuje się na podstawie decyzji burmistrza? Czy podział dokonany jest na podstawie decyzji komunalizacyjnej?
• Co w sytuacji, gdy mamy drogę pomiędzy działkami leśnymi i chcemy to skomunalizować, a Lasy Państwowe odpisują nam, że są zainteresowani przejęciem na własność?
• Jesteśmy w trakcie komunalizacji nieruchomości, gdzie na części zadania statutowe mają Wody Polskie i musimy zrobić podział, lecz cała działka, którą komunalizujemy była już kiedyś podzielona i wojewoda wymaga dokumentu podziału, lecz starostwo twierdzi, że podział był i nie mają dokumentu. Co w takiej sytuacji?
• Czy zapis, że działka stanowi pas techniczny wybrzeża nie jest przeszkodą komunalizacji?
• W naszej gminie w latach 80. robiono regulację koryta rzeki i wydzielono wiele działek, które w części użytkowane są jako drogi. Rzeka ma nowe koryto. Czy działki te możemy skomunalizować?
• W KW jest zapis, że dokumentem potwierdzającym prawo własności do drogi starostwo powiatowe jest „Dekret z dnia 8 marca 1946r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich”. Czy to jest wystarczające do przeprowadzenia komunalizacji? Czy powinniśmy szukać innych dokumentów potwierdzających prawo własności?
• Co, jeśli w ewidencji gruntów jako właściciel wpisana jest gmina, ale nie posiada dokumentu potwierdzającego ten stan?
• Czy w przypadku, gdy gmina nie posiada dokumentu własności do drogi, to wystarczającym są wyjaśnienia starosty lub uprawnionego geodety? Takich dokumentów zażądał UW. Czy decyzja scaleniowa jest takim dokumentem?
• Czy można skomunalizować teren byłej linii PKP?
• Czy jest możliwość komunalizacji całej nieruchomości czy tylko tej części, która nie jest oznaczona Ls?
• Starostwo wydało decyzję o przyznaniu mienia grodzkiego na rzecz gminy, lecz w KW jako właściciel wpisany jest Skarb Państwa – Lasy Państwowe. Działka ma powyżej 5000m2, cześć działki stanowi Ls (3000m2), a postała cześć to R, która jest zabudowana świetlicą wiejską, wybudowaną w latach 60. Czy możliwa jest komunalizacja całej nieruchomości?
• Co w sytuacji, gdy nie można stwierdzić własności Skarbu Państwa? Brak dokumentów w zasobach starostwa
• Czy gmina musi skomunalizować wszystkie grunty Skarbu Państwa w swojej gminie?
• Jak wygląda protokół inwentaryzacyjny dla komunalizacji z przepisu art. 5 ust 4?
• Czy taki protokół ma sporządzić specjalnie powołana komisja?
• Droga znajduje się we władaniu Skarbu Państwa, który nie jest zainteresowany regulacją jej stanu prawnego. Droga ta nie ma parametrów drogi publicznej i leży na pograniczu dwóch gmin. Gmina, na której terenie leży nie chce jej zasiedzieć. Czy gmina sąsiednia, której mieszkańcy użytkują tę drogę może ją zasiedzieć?
• Działka drogowa o pow. 4m² została wydzielona aktualnie z działki stanowiącej morskie wody wewnętrzne (Wm), której właścicielem był Skarb Państwa (prawa właścicielskie wykonuje minister infrastruktury) w trwałym zarządzie urzędu morskiego, w wyniku ustalenia linii brzegowej Wm. Działka weszła do zasobu Skarbu Państwa, którym gospodaruje starosta. Działka drogowa kończy lądowa cześć drogi powiatowej w powiecie. Na niej zaczyna się most nad kanałem (Wm). Cała droga wraz z mostem była remontowana przez powiat kilka lat temu. Jakie przepisy mają tu zastosowanie?
• Co, jeśli w ewidencji gruntów wpisane jest władanie samoistne?
• Co, jeśli w ewidencji jako władający jest wpisana gmina?
• Czy gmina może skomunalizować rowy?
• Czy można skomunalizować lasy?

Tryby komunalizacji

• Istota komunalizacji nieruchomości w trybie przepisów ustawy z dnia 10 maja 1990 r.
• Interpretacja przepisów dotyczących komunalizacji
• Przebieg procesu komunalizacji po wejściu w życie ustawy z 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych ustaw
• Zmiany w procesie komunalizacji wynikające z ustawy z 9 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw
• Od zmiany przepisów wojewoda nie wydaje decyzji w trybie przepisu art. 5 ust. 1; co należy zrobić, aby takowe były jednak przez niego wydawane?
• Strony postępowania komunalizacyjnego
• Tryby komunalizacji
• Przesłanki pozytywne komunalizacji
• Czy można skomunalizować nieruchomość na podstawie zaświadczenia starosty, że w dniu 27 maja 1990 nieruchomość była własnością Skarbu Państwa, jeśli dla nieruchomości nie ma księgi wieczystej?
• Czy gmina, która jest posiadaczem samoistnym może dokonać komunalizacji?
• Przesłanki negatywne komunalizacji
• Co w przypadku braku dokumentów potwierdzających trwały zarząd jednostki oświatowej wpisanej w ewidencji gruntów na działce będącej własnością Skarbu Państwa?
• Co w sytuacji, gdy zarząd mają Wody Polskie?
• Nabycie mienia państwowego przez gminę na wniosek
• Konstytutywne decyzje wojewody
• Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku składanego na podstawie art. 5 ust. 3 i 4 dla nieruchomości niespełniających warunków umożliwiających komunalizacje z mocy prawa, ale związanych z realizacją zadań własnych?

Państwowy Fundusz Ziemi

• Rys historyczny PFZ
• Decyzje wyłączające nieruchomości z PFZ
• Zmiany w gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa po wejścia w życie ustawy z dnia 19 października 1991 r.
• Formy przekazania nieruchomości na rzecz Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa

Komunalizacja rolna

• Komunalizacja nieruchomości rolnych w trybie przepisów ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa
• Przesłanki komunalizacji w trybie art. 13
• Czy można skomunalizować grunt rolny Skarbu Państwa z przepisu art. 13, jeżeli nieruchomość w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego jest częściowo przeznaczona jako grunt rolny, a częściowo jako las
• Czy może się zdarzyć, że dana działka może być skomunalizowana z dwóch różnych przepisów po wcześniejszym podziale, np. cześć rolna i cześć o innym przeznaczeniu - każda oddzielnie
• Komunalizacja nieruchomości, które były przekazane na rzecz Skarbu Państwa za renty lub emerytury
• Jak powinna przebiegać procedura odzyskiwania nieruchomości przez gminę, gdy właściciele budynku, po którym zostały ruiny nie żyją, a grunty należą do Skarbu Państwa?

Komunalizacja gruntów pod wodami

• Czy powinniśmy komunalizować rowy?
• Co zrobić w przypadku, gdy grunt należy do Skarbu Państwa, ale jako trwały zarządca jest wpisane RZGW? Co zrobić w przypadku, gdy w rzeczywistości zamiast cieku wodnego jest tam droga?
• Co, jeśli działka stanowi grunt biegnący obok koryta rzeki, ale w ewidencji ma użytek Wp?

Nieruchomości leśne

• Czy można skomunalizować tereny Lasów Państwowych?
• Część nieruchomości przypada gminie, część lasom – na jakiej zasadzie podzielić taką nieruchomość?
• Czy istnieje możliwość komunalizacji nieruchomości zajętej pod publiczną drogę gminną, stanowiącej własność Skarbu Państwa, a znajdującej się w zarządzie nadleśnictwa?
• Czy podlega komunalizacji będący własnością Skarbu Państwa Zarząd Lasów Państwowych? Grunt nie stanowił lasu na dzień 27 maja 1990 i był przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowe

Komunalizacje dróg

• Komunalizacja dróg różnych kategorii
• Drogi, gdy nie ma tytułów prawnych po stronie Skarbu Państwa, gdy nie ma zapisów w księgach wieczystych
• Czy jest możliwość komunalizacji działki, która nie posiada księgi wieczystej i stanowi drogę wewnętrzną?
• Jeżeli droga wewnętrzna jest we własności Skarbu Państwa, lecz prawo do użytkowania ma gmina, to czy można wystąpić do Wojewody o komunalizację? Jeżeli tak, to na jaki artykuł można się powołać?
• Czy drogi wewnętrzne znajdujące się w MPZP na terenie rolnym komunalizujemy z przepisu art. 13?
• Gmina jest użytkownikiem wieczystym działek, na których jest droga gminna. Właścicielem działek jest Skarb Państwa. Czy gmina może wystąpić o komunalizację tych działek?
• Z jakiego art. komunalizować drogi gminne? Z jakiego artykułu komunalizować jeśli brakuje uchwały, a właścicielem jest Skarb Państwa?
• Czy drogi gminne niewyodrębnione z działki leśnej podlegają komunalizacji?
• Na podstawie jakiego przepisu prawnego możemy skomunalizować drogi dojazdowe do pól, które nie są zaliczone do dróg publicznych?
• Drogi budowane z udziałem czynu społecznego
• Przesłanki zastosowania art. 51 ustawy o drogach publicznych do potwierdzenia własności Skarbu Państwa
• Przepis art. 51 - jakie dokumenty są potrzebne i jak założyć w takim przypadku KW z wpisem własności SP? Kto wydaje decyzję?
• Nabycie mienia Skarbu Państwa z mocy prawa przez jednostki samorządu terytorialnego na mocy ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną - regulacja stanu prawnego dróg publicznych w trybie art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
• Przesłanki, które muszą zostać spełnione, aby zastosować artykuł 73. Jakie dowody należy załączyć do wniosku?
• Kto sporządza mapę na potrzeby art. 73?
• Czy istnieje możliwość przejęcia drogi na podstawie art. 73, gdy właściciele nie chcą współpracować (udostępnić akt własności, postanowień, aktów notarialnych)?
• W gminie jest kilka dróg. W ewidencji widnieje zapis „właściciel samoistny”. Po sprawdzeniu księgi wieczystej okazało się, że drogi te wpisane są w księdze wieczystej właściciela prywatnego. Czy gmina może wystąpić o komunalizację?
• Czy to wojewoda zamieszcza ogłoszenia, kiedy nie ma właściciela i czy to on wydaje decyzję, jeżeli nie są ustalone strony postępowania, w związku z brakiem właściciela?
• Czy musimy przeprowadzić postępowanie spadkowe po byłych właścicielach?
• Co w sytuacji, gdy spadkobiercy nie przeprowadzą postępowania spadkowego z różnych przyczyn, a wojewoda zrzuca to na wnioskodawcę, czyli gminę?
• Czy w przypadku braku informacji o księdze wieczystej i aktualnych właścicielach można przedłożyć do wniosku zaświadczenie starosty, że dana nieruchomość nie stanowiła w dniu 31.12.1998r. własności Skarbu Państwa?
• Odszkodowanie za nieruchomości zajęte pod drogi na mocy art. 73
• Czy uchwała o zaliczeniu do kategorii dróg publicznych mogła zawierać działki nieskomunalizowane?
• Kwestia odszkodowań za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne (art. 73)
• Art. 60 ustawy z 13 października 1998 r. jako odstawę do nabycia nieruchomości stanowiących drogi, które w dniu 1 stycznia 1999 r. stanowiły własność Skarbu Państwa
• Przesłanki zastosowania art. 60
• Na jakiej podstawie prawnej gmina może skomunalizować działkę w Zarządzie Lasów, na której jest droga publiczna?

Mienie gromadzkie, mienie gminne

• Definicja mienia gromadzkiego
• Wspólnoty gruntowe a mienie gromadzkie
• Decyzje starosty o uznaniu nieruchomości za wspólnotę gruntową lub mienie gminne (gromadzkie)
• Czy można komunalizować mienie wspólnot gruntowych?
• Komunalizacja w następstwie wydania decyzji przez starostę

Postępowania komunalizacyjne w przypadku braku dokumentów

• Nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym
• Decyzje komunalizacyjne bez zakładania ksiąg wieczystych
• Kto może wystąpić z wnioskiem o założenie ksiąg wieczystych?
• Znaczenie zapisów w ewidencji i w księgach wieczystych przy postępowaniach komunalizacyjnych,
• Co należy zrobić w przypadku, gdy w ewidencji wpisany jest Skarb Państwa, ale działka nie posiada założonej księgi wieczystej, jak również nie ma żadnego dokumentu potwierdzającego własność Skarbu Państwa? Wojewoda wymaga od Starosty założenia księgi wieczystej na Skarb Państwa, a starosta nie ma dokumentu potwierdzającego ta własność
• Jak komunalizować ziemię, gdy gmina jest wpisana w rejestrze gruntów jako właściciel, a nie ma aktu własności i księgi wieczystej?
• Zapisy dokonane bezpodstawnie
• Czy właściwe jest wzywanie przez Wojewodę wnioskodawcy do przeprowadzenia postępowania spadkowego w przypadku, gdy właściciel zmarł?
• Jeżeli budynek, który podlega komunalizacji, jest w złym stanie technicznym i zagraża życiu osób postronnych, ale posiada dach, to czy można zmusić spadkobierców do zburzenia takiego domu?
• Jak poradzić sobie w sytuacji, gdy brakuje spadkobierców przy ustalaniu stron postępowania?

Zmiana decyzji komunalizacyjnej

• Co zrobić, jeśli grunty przeszły na starostwo, wojewodę?
• Czy można zmienić decyzję, jeśli część nieruchomości została przekazana na rzecz osób trzecich? Jeśli tak, jak to zrobić?
• Czy można uchylić/podważyć decyzję komunalizacyjną w części/w całości?
• Stwierdzenie nieważności decyzji komunalizacyjnej – w jakich przypadkach?
• Jak skutecznie wzruszyć decyzję komunalizacyjną po 30 latach, jeśli nie można już jej unieważnić w trybie k.p.a.?