W programie m.in., wybrane zagadnienia:
- Uprawnienia gminy w zakresie usuwania barszczu Sosnowskiego - jak zmiany wpłyną na zwalczanie barszczu Sosnowskiego oraz innych gatunków inwazyjnych w terenów prywatnych?
- Czy urząd powinien finansować usuwania barszczu Sosnowskiego z gruntów należących: do gminy; do Skarbu Państwa; do osoby fizycznej; do osoby prawnej; z terenów kolejowych (trudno dostępnych); z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym; w pasie drogowym?
- Czy procedury związane z identyfikacją barszczu Sosnowskiego powinny być zawarte w planie zarządzania kryzysowego lub innym dokumencie?
- Jakie preparaty chemiczne i sprzęt do usuwania barszczu Sosnowskiego są najbardziej skuteczne?
- Co robić jeśli co roku w tych samych miejscach pojawia się barszcz Sosnowskiego pomimo usunięcia go? Co może wpływać na to, że problem powraca?
- Kiedy zacząć stosować pierwsze zabiegi? Czy działania (usuwanie rośliny) rozpocząć w chwili zgłoszenia jej występowania? Czy działania powinny się rozpocząć np. przed wykształceniem się nasion?
- [Niezagospodarowane działki budowlane i rolne] Jak urząd może reagować kiedy dostaje zgłoszenie od sąsiada o tym że działka obok jest niezagospodarowana, drzewa i krzewy przechodzą na inne działki? Jak urząd może wpłynąć na właściciela?
Wzory pism, jakie otrzymają uczestnicy:
- Wzór zgłoszenia/pisma o miejscu występowania barszczu do właściciela nieruchomości
- Wzór zgłoszenia/pisma do właściciela nieruchomości o konieczności usunięcia rośliny
- Umowa gospodarowania terenami zielonymi należącymi do gminy - zapisy związane z utrzymywaniem nieruchomości w stanie wolnym od barszczu Sosnowskiego
- Wzór zgłoszenia lokalizacji barszczu Sosnowskiego dla mieszkańca gminy
- Ewidencja barszczu Sosnowskiego – tabela w Excelu
- Wzór pisma o wykoszenie działki
Szczegółowy program szkolenia:
1. Uprawnienia gminy w zakresie usuwania barszczu Sosnowskiego
- Czego dotyczą zmiany w ustawie o gatunkach obcych z dnia 11.08.2021 r.
- Jak zmiany wpłyną na zwalczanie barszczu Sosnowskiego oraz innych gatunków inwazyjnych?
- Czy barszcz Sosnowskiego to roślina uznana za zwalczaną z urzędu?
- Czy urząd ma obowiązek usuwać barszcz Sosnowskiego?
- Czy urząd powinien wpisać obowiązki dot. Zwalczania barszczu Sosnowskiego w regulamin organizacyjny urzędu?
- Z jaką ustawą pracować? Z jakich przepisów prawa korzystać?
- Czy można kierować pytania do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska odnośnie barszczu Sosnowskiego?
- Czy przez uchwałę rady gminy można wprowadzić obowiązek zwalczania barszczu Sosnowskiego?
- Jakie decyzje wydają organy nadzorujące (Dyrekcja Ochrony Środowiska/Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska) i sądy administracyjne odnośnie uchwał rady gminy dot. zwalczania barszczu Sosnowskiego?
2. Pozyskiwanie dofinansowań na zwalczanie barszczu Sosnowskiego
- Z jakich programów dofinansowań na walkę z barszczem Sosnowskiego może skorzystać urząd? Jakie są programy dofinansowań na usuwanie barszczu Sosnowskiego w 16 województwach
- W jakich terminach należy składać wnioski na dofinansowanie z WFOŚiGW?
- W jakiej formie należy składać wnioski na dofinansowanie z WFOŚiGW?
- Jakie są szczegółowe zasady i warunki udzielenia dofinansowania z WFOŚiGW?
- Jakie kryteria należy spełnić, aby dostać dofinansowanie z WFOŚiGW?
- Jak zgłosić się do programów z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej? Formularz zgłoszeniowy, wymagane dokumenty
- Jaki wydział powinien pozyskiwać dofinansowania do usuwania barszczu?
3. Finansowanie usuwania barszczu Sosnowskiego z budżetu gminy
- Finansowanie usuwania barszczu Sosnowskiego z gruntów należących:
- do gminy
- do Skarbu Państwa
- do osoby fizycznej
- do osoby prawnej
- z terenów kolejowych (trudno dostępnych)
- z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym
- w pasie drogowym
- Ile mogą wynosić koszty usuwania barszczu i co się na nie składa?
- Co można doradzić osobie fizycznej i prawnej, która musi usunąć barszcz Sosnowskiego na własny koszt? Czy są dofinansowania dla takich osób?
- Czy urząd może przeznaczyć fundusze z budżetu gminy na zwalczanie rośliny? Np. rolnik ubiega się o dofinansowanie na zwalczanie barszczu z urzędu? Czy i jak należy kontrolować takie dofinansowania?
- Czy urząd może dofinansować osoby prywatne w związku z usuwaniem barszczu Sosnowskiego? Czy i jak należy kontrolować takie dofinansowania?
4. Rozpoznanie barszczu Sosnowskiego - budowa
- Jak wygląda barszcz Sosnowskiego?
- kwiatostan
- łodyga
- liście
- owoce/nasiona
- korzenie
- Jakich cech i czego szukać, aby poprawnie rozpoznać barszcz Sosnowskiego?
- Gdzie rośnie barszcz Sosnowskiego?
- W jakich terminach rośnie barszcz Sosnowskiego?
- Jak wyglądają młode rośliny barszczu Sosnowskiego?
- Jak wyglądają roślina po odrośnięciu (w fazie wzrostu)?
- Z jakimi innymi gatunkami roślin można pomylić barszcz Sosnowskiego – różnice
- Jak barszcz Sosnowskiego działa na człowieka oraz zwierzęta?
5. Rozpoznanie barszczu Sosnowskiego – procedury
- Jak ma przebiegać identyfikacja barszczu Sosnowskiego?
- Odebranie zgłoszenia
- Zlokalizowanie rośliny przez urząd
- Rozpoznanie rośliny oraz miejsca
- Spisanie notatki z wyjazdu
- Zabezpieczenia podczas rozpoznania
- Skorzystanie z ekspertyzy profesjonalisty
- Czy powyższe procedury powinny być zawarte w planie zarządzania kryzysowego lub innym dokumencie?
- Czy zgłoszenie możliwości występowania barszczu Sosnowskiego powinno się odbywać poprzez formularz, telefonicznie lub odpowiednim wzorem zgłoszenia?
- Ile osób powinno uczestniczyć podczas takiego rozpoznania?
- Czy po zgłoszeniu lokalizacji rośliny można skorzystać z ekspertyzy profesjonalisty, który rozpozna gatunek rośliny?
- Czy Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa może pomóc w rozpoznaniu barszczu?
- Czy należy sporządzić notatkę służbową po negatywnym/pozytywnym rozpoznaniu rośliny? Co powinno znaleźć się w takiej notatce?
- Czy pracownik urzędu, który źle rozpozna barszcz, może mieć problemy, jeżeli ktoś dostanie poparzeń itp.?
6. Usuwanie barszczu Sosnowskiego przez firmę zewnętrzną lub jednostkę podlegającą gminie
- Czy straż pożarna/ straż miejska lub inna jednostka organizacyjna podległa urzędowi może usuwać barszcz Sosnowskiego? Czy muszą mieć specjalne przeszkolenie do usuwania barszczu Sosnowskiego?
- W co powinny być wyposażone osoby, które usuwają barszcz Sosnowskiego? Jakie zabezpieczenia stosować przy usuwaniu?
- Lepiej utworzyć gminną jednostkę, która będzie usuwać barszcz czy wynająć firmę zewnętrzną? Co bardziej opłaca się dla gminy?
- Jakie wymagania musi spełniać firma zewnętrzna, która zajmie się barszm Sosnowskiego?
- Czym kierować się podczas wyboru firmy zewnętrznej, która zajmuje się usuwaniem barszczu Sosnowskiego?
- Czy wybór firmy zewnętrznej powinien odbywać się na drodze przetargu? Procedury zamówień publicznych dot. wyboru firmy zewnętrznej
- Kto jeszcze może pomóc gminie w usuwaniu barszczu Sosnowskiego?
7. Wdrożenie procedur walki z barszczem Sosnowskiego w gminie
- Czy procedury związane z walką z barszczem Sosnowskiego powinny zostać zawarte w planie zarządzania kryzysowego lub innym dokumencie?
- Procedury walki z barszczem Sosnowskiego - od zlokalizowania, likwidacji, monitorowania terenów po pojedyncze zwalczanie rośliny
- Czy gminy w których nie ma barszczu Sosnowskiego muszą realizować jakieś zadania w związku z barszczem Sosnowskiego?
- Co powinien wiedzieć każdy wydział ochrony środowiska (lub inny, który zajmuje się barszczem Sosnowskiego) w związku ze zwalczaniem rośliny?
- Czy urząd powinien mieć opracowane procedury “walki z barszczem Sosnowskiego” nawet jeżeli nie miał nigdy zgłoszenia występowania rośliny?
8. Przekazywanie zgłoszeń do innych jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego
- Gdzie należy zgłaszać występowanie rośliny?
- Sporządzenie informacji do urzędu wojewódzkiego - co powinna zawierać taki dokument? Czy należy podać powierzchnię, którą obejmuje barszcz? Jakie inne informacje tam zamieszkać?
9. Metody usuwania barszczu Sosnowskiego
- Jakie są metody usuwania barszczu Sosnowskiego?
- Jaka metoda usuwania barszczu Sosnowskiego jest najlepsza – mechaniczna, chemiczna lub inna?
- Kiedy zacząć stosować pierwsze zabiegi? Czy działania (usuwanie rośliny) rozpocząć w chwili zgłoszenia jej występowania? Czy działania powinny się rozpocząć np. przed wykształceniem się nasion?
- Czy wybór metody usuwania barszczu Sosnowskiego jest uzależniony od fazy wzrostu rośliny?
- Jakie preparaty chemiczne i sprzęt do usuwania barszczu Sosnowskiego są najbardziej skuteczne?
- Czy sam roundup wystarczy do usunięcia barszczu Sosnowskiego?
- Czy należy łączyć ze sobą środki chemiczne lub mechaniczne metody usuwania barszczu Sosnowskiego?
- Czy nie usuniecie korzenia poskutkuje pojawieniem się barszczu Sosnowskiego w tym samym miejscu za rok?
- Do jakiej głębokości wykopać korzeń?
- Co robić jeśli co roku w tych samych miejscach pojawia się barszcz Sosnowskiego pomimo usunięcia go? Co może wpływać na to, że problem powraca?
- Czy wykaszanie barszczu razem z koszeniem traw to dobry sposób na walkę z barszczem Sosnowskiego?
10. Zlokalizowanie barszczu Sosnowskiego na terenie prywatnym – działania ze strony gminy
- Jakie powinny być działania urzędu, w przypadku kiedy mieszkaniec gminy zgłasza możliwość występowania barszczu Sosnowskiego na terenie nienależącym do gminy?
- Po odebraniu takiego zgłoszenia przez gminę, kto powinien przeprowadzić rozpoznanie rośliny?
- Czy urząd ma niezwłocznie powiadomić właściciela o możliwości występowania barszczu Sosnowskiego na terenie należącym do niego?
- Po pozytywnym rozpoznaniu barszczu Sosnowskiego na trenie prywatnym, to gmina powinna usunąć roślinę?
- Jeżeli urząd usuwa barszcz Sosnowskiego z terenów prywatnych, to powinien otrzymać pozwolenie od właściciela?
- W jakim akcie prawa miejscowego można umieścić przepis o tym, że to właściciele nieruchomości prywatnych mają obowiązek finansowania i usunięcia rośliny?
- Jakie zapisy w prawie miejscowym powinny się naleźć, aby nakazać mieszkańcom utrzymanie nieruchomości w stanie wolnym od barszczu Sosnowskiego?
- Na jakie akty prawa można powoływać się, aby wyegzekwować usuniecie rośliny przez właścicieli nieruchomości prywatnych?
- Kto ma obowiązek usuwać barszcz Sosnowskiego z poniższych terenów? Jakie zgody/dokumenty powinien otrzymać urząd w powyższych przypadkach
- do Skarbu Państwa
- z terenów kolejowych (trudno dostępnych)
- z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym
11. Zlokalizowanie barszczu Sosnowskiego na terenie obojętnym ochroną przyrody– działania ze strony gminy
- Jak usuwać barszcz Sosnowskiego z terenów Natura 2000? Czy można stosować opryski chemiczne na takich terenach?
- Czy parki narodowe, krajobrazowe, obszary Natura 2000, rezerwaty przyrody, pomniki przyrody to miejsca, w których niedozwolone jest stosowanie oprysków chemicznych?
12. Utylizacja barszczu Sosnowskiego
- Jak utylizować barszcz Sosnowskiego?
- Jak należy zabezpieczyć taką roślinę, aby również utylizacja przebiegała w sposób bezpieczny?
13. Sporządzenie notatki po usunięciu barszczu Sosnowskiego
- Co powinien zawierać protokół po usunięciu barszczu Sosnowskiego?
- Czy do protokołu po usunięciu rośliny należy załączyć dokumentacje fotograficzną?
- Co powinien zawierać protokół po usunięciu rośliny przez firmę zewnętrzna? Czy taki protokół powinna sporządzić firma zewnętrzna, która usuwała roślinę? Czy protokół powinien być spisany również przez pracownika urzędu?
14. Ewidencja i inwentaryzacja barszczu Sosnowskiego w gminie
- Czy należy ewidencjonować każdy przypadek zgłoszenia?
- Jakie dany zawrzeć w takiej ewidencji? Jak może wyglądać taka ewidencja, aby mieć łatwy dostęp do informacji dot. Barszczu Sosnowskiego w gminie?
- Czy należy ewidencjonować każde zgłoszenie, usunięcie, utylizację z podziałem na właściciela działki?
- Czy prowadzenie takiej ewidencji może pomóc w uzyskaniu dofinansowania z rożnych programów?
- Czy należy sporządzać mapki z miejscami, gdzie występował barszcz Sosnowskiego?
- W jaki sposób monitorować tereny, z których został usunięty barszcz Sosnowskiego?
- Czy należy spisać protokół pokontrolny z miejsc w których występował barszcz Sosnowskiego?
- Co ile kontrolować miejsca, w których zlokalizowana została roślina?
15. Informowanie mieszkańców gminy o problemie
- Czy należy informować mieszkańców o miejscu zlokalizowania takiej rośliny? W jaki sposób to robić?
16. Niezagospodarowane działki budowlane i rolne – jak urząd może reagować na skargi sąsiadów, kiedy chwasty i krzewy przechodzą na działki obok?
- Jak urząd może reagować kiedy dostaje zgłoszenie od sąsiada o tym, że działka obok jest niezagospodarowana, drzewa i krzewy przechodzą na inne działki? Jak urząd może wpłynąć na właściciela?
- Usuwanie chwastów i wykaszanie trawy - działki budowlane zarośnięte chwastami i trawą, właściciel nie kosi ich a chwasty i trawa przechodzą na działki sąsiadów - w jaki sposób przymusić taką osobę do skoszenia działki? Na jakie przepisy prawne się powołać? Jakie są procedury jeżeli urząd zgłasza sprawę na policje, jako zagrożenie pożarowe? Ile trwa taka procedura?
- Czy trzeba pojechać na miejsce i ocenić zgłoszenie od sąsiadów, którzy się skarżą?
- Jak wygląda usuwanie chwastów i trawy na gruntach rolnych? Czy w tym przypadku można powołać się na przepisy prawne, aby rolnik wykosił taki teren?
Prowadzący
Jolanta Sendur- wieloletni
pracownik Urzędu Miasta Krakowa, Główny Specjalista w Wydziale Kształtowania
Środowiska.
Jednym z zadań, które
realizuje, jest zwalczanie roślin inwazyjnych, a przede wszystkim barszczu Sosnowskiego na terenie Krakowa. Zadanie to realizuje od 2015 r. przy
współpracy z Uniwersytetem Rolniczym dzięki pozyskaniu środków finansowych
z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w
Krakowie. Dzięki współpracy z
Uniwersytetem Rolniczym zostały wypracowane skuteczne metody zwalczania
barszczu Sosnowskiego. Ponadto współpraca ta owocuje rozwojem badań nad
innowacyjnymi metodami zwalczania roślin inwazyjnych.
W ramach obowiązków służbowych
zajmuje się zagadnieniami związanymi z ochroną bioróżnorodności na terenie
Gminy Miejskiej Kraków. Poza takimi zadaniami, jak ustanawianie i sprawowanie
nadzoru nad formami ochrony przyrody,
opiniowanie i uzgadnianie projektów, planów, programów pod kątem ochrony
przyrody podejmuje działania w celu ratowania chronionych i zagrożonych
wyginięciem gatunków roślin zwierząt i grzybów.
Absolwentka Akademii Rolniczej (obecnie Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja) w Krakowie na Wydziale Ogrodnictwa — kierunek Ochrona Roślin.
Prawa autorskie do niniejszego programu przysługują Private Corporate Consulting Sp. z o.o. Udostępnianie, kopiowanie i przerabianie niniejszego programu bez pisemnej zgody Private Corporate Consulting Sp. z o.o., zagrożone jest odpowiedzialnością karną oraz cywilną.